FURU sma e si a leri taki Gado na dri sma na ini wán leki „a moro prenspari leri fu den Kresten kerki.” A leri disi e taki dati a Tata, a Manpikin, nanga a santa yeye na dri sma na ini wán. Kardinaal John O’Connor ben taki fu a leri disi: „Wi sabi taki a leri disi na wan dipi kibritori di wi no man frustan.” Fu san ede a de so muilek fu frustan a leri taki Gado na dri sma na ini wán?

The Illustrated Bible Dictionary e kari wán reide fu san ede. A buku disi e taki: „A leri disi no komoto fu Bijbel, dati meki a no de fu feni na ini Bijbel.” Fu di a leri taki Gado na dri sma na ini wán „no komoto fu Bijbel”, meki den sma di e horibaka gi a leri disi e suku tekst na ini Bijbel fu sori taki a de wan leri di wi kan bribi. Den kenki wan tu Bijbeltekst srefi, soso fu sori taki a leri disi tru.

Wan Bijbeltekst di sma e gebroiki fu sori taki Gado na dri sma na ini wán, na Yohanes 1:1. Na ini na Ingrisitongo King James Version skrifi: „Na ini a bigin a Wortu ben de, èn a Wortu ben de nanga Gado [Grikitongo, ton teyon], èn a Wortu ben de Gado [teyos].” A vers disi abi tu difrenti fasi fa den e gebroiki a Griki wortu teyos (gado). A fosiwan abi na en fesi a wortu ton (a), dati wani taki dati a wortu teyon dyaso e sori go na a Almakti Gado. Ma na ini a tra Griki wortu teyos, a wortu „a” no de. Den frigiti fu poti a wortu „a” drape?

Na Evangelietori fu Yohanes ben skrifi na ini Koine, a Grikitongo di sma ben gwenti taki. Na ini a tongo dati den e gebroiki a wortu „a” na son presi. A Bijbel sabiman A.  T. Robertson e sori taki efu ala tu wortu abi „a” na den fesi, dan yu kan taki dati ala tu wortu e taki fu a srefi sani noso a srefi sma. Fu eksempre, na Mateyus 13:38 skrifi: „A gron [Grikitongo, ho agros] na grontapu [Grikitongo, ho kosmos].” Dyaso wi e frustan taki a wortu „grontapu” nanga a „gron” wani taki a srefi sani.

Ma san e pasa efu yu kan poti „a” na fesi wán wortu nomo, ma na a tra wortu yu no kan du dati, soleki na ini Yohanes 1:1? A sabiman James Allen Hewett e taki fu a vers disi: „Efu na dati e pasa, dan den tu wortu a no a srefi.”

Hewett e gebroiki 1 Yohanes 1:5 fu sori san a wani taki. Drape skrifi: „Gado na leti.” Na ini Grikitongo, „Gado” na ho teyos, dati abi a wortu „a” na fesi a wortu „Gado”, ma a wortu „leti”, fos na ini Grikitongo, no abi a wortu „a” na fesi. Hewett e taki moro fara: „Ala ten wan sma kan taki dati Gado na neleki leti, ma wan sma no kan taki dati leti na Gado ala ten.” Wan srefi sortu eksempre yu kan feni na Yohanes 4:​24, „Gado na wan Yeye,” nanga na 1 Yohanes 4:​16, „Gado na lobi.” Na ini Grikitongo ala den tu vers disi abi a wortu „a” na fesi a wortu „Gado”, ma a wortu „a” no de na fesi den wortu „Yeye” nanga „lobi”. Dati meki yu no man kenki den wortu disi, sobun yu no kan taki „Yeye na Gado”, noso „lobi na Gado.”

Furu sabiman fu Grikitongo nanga Bijbelvertaler e taki dati Yohanes 1:1 e poti krakti tapu san „a Wortu” e du, èn a no e poti krakti tapu suma na en. Wan man di vertaal Bijbel, William Barclay, e taki: ’Fu di na apostel Yohanes no poti a wortu „a” na fesi teyos, meki dati e sori san „a Wortu”e du. Yohanes no e sori taki a Wortu na Gado. A no e taki dati Yesus na Gado.” A sabiman Jason David BeDuhn e taki a srefi sani: „Efu yu no poti a wortu „a” na fesi fu teyos na ini Grikitongo, dan den leisiman o frustan taki yu e taki fu ’wan gado’”. BeDuhn e taki moro fara: „Na ini Yohanes 1:1, a Wortu a no a wan-enkri tru Gado, ma a Wortu na wan gado, noso wan santa sma.” Noso fu taki en leki sabiman Joseph Henry Thayer di ben wroko na a American Standard Version Bijbel: „Logos [noso Wortu] ben santa, ma no ben de a Santawan srefi.”

A de so taki a musu de wan kefalek muilek sani fu kon leri sabi Gado? Yesus taki dati no de so. Di Yesus ben begi en Tata, a ben sori krin taki en nanga en Tata ben de tu difrenti sma. A ben taki: „Efu sma wani kisi têgo libi, den musu leri sabi yu, a wan-enkri tru Gado, èn a sma di yu seni kon, Yesus Krestes” (Yohanes 17:3). Efu wi e bribi Yesus èn wi e frustan a leri fu Bijbel, dan wi o lespeki Yesus leki a santa Manpikin fu Gado, bika na dati a de. Wi o anbegi Yehovah leki „a wan-enkri tru Gado”.