▪ Yihowa Israeele qullaawa manna ikkitanno gede kulinonsa. Isi tennera kaaꞌlannonsare kulanni togo yiinonsa: “Mannu suꞌma hunate mannu mereero doyitooti. Olliichikki heeshsho hunate kaꞌooti. Ani Yihowaati.”—Lew. 19:2, 16.

“Hunate kaꞌooti” yitanno yaatto, hundita Ibiraawootu Afii hedo dancha gede assite xawissanno; kayinni hatto yaa mayyaate? Leewaawootu maxaafa xawisannohu mittu Ayihudete maxaafi togo yiino: “Ibiraawootu Afii yaatto tiro anfoonnikki daafira konni qummeeshshi gafira noo yaatto xawisa qarrissanno; tenne yaatto noo gedeenni tirriro, ‘aana kaꞌooti woy mule uurritooti’ yaate.”

Mitu egennaammi tini yaatto kiiro 15 noote, “Halaale dawissinoonte; buxichoho godowa hossinoonte; dureessa waajjitinoonte; manna taashshitine laꞌe” yitanno hedo ledo xaadooshshe afidhinote yite heddanno. (Lew. 19:15) Hatto ikkiro, kiiro 16te nooti “hunate kaꞌooti” yitanno yaatto, Maganu manni yoote hajo, daddalu woy maatete ledo xaadooshshe afiꞌrino coye lainohunni olliichonsa gawajja hasiissannonsakkita kultannote; qoleno uminsa horora yee ammanama xeinore assa dihasiissannonsa yaate. Ninke togoo coye assa hasiissannonkekkiti egennantinote; ikkirono kiiro 16 noo yaatto roore huwanteemmo gede assitannonketi wole hedono no.

Hanni kiiro 16te noota hanafote hedo laꞌno. Maganu, mannisi mannu suꞌma hunate mannu mereero doyannokki gede hajajino. Heme gawajjitannoha ikkirono, konni garinni suꞌma huna heme calla ikkitinokkita qaango. (Law. 10:19; Ros. 10:12-14; 1 Xim. 5:11-15; Yai. 3:6) Suꞌma hunanno manchi duucha woyite wolu manniha suꞌnaado suꞌma hunate afanni heeꞌrenni kapho coyiꞌranno. Suꞌma hunanno manchi wolu manchi heeshsho gawajjannore ikkinota afiro nafa hakko manchi daafira kapho farciꞌrara dandaanno. Kapho farcidhannori, Naabute daafira kapho farcidhinotanna tini iso beebbate kinnatenni awwaalle shinanni gede assitinota gaango. (1 Mot. 21:8-13) Ee, suꞌma hunanno manchi, Leewaawoota 19:16 nooti layinki hedo yitannonte gede wolu manchi heeshsho hunate kainoho.

Qoleno mittu manchi, wolu manchi suꞌma hunannohu iso giwanno daafira ikkara dandaanno. Umi Yohaannisi 3:15 togo yitanno: “Rodoosi giwannohu baalu manna shiinoho; manna shiinohura hegere heeshsho noosikkita egentinoonni.” Hakko daafira Maganu Leewaawoota 19:16 noo hajajo kulihu gedensaanni kiiro 17, “Wodanikkinni rodookki gibbooti” yee hajajasi garankolla.—Lew. 19:17, NW.

Hakko daafira, tini Leewaawoota fooliishsho 19:16 nooti rosantinokki hajajo Kiristaanaho kaajjado amaale amaddino. Konnira wolu manchi daafira gara ikkinokkire hendeemmokki gedenna suꞌmasi hunneemmokki gede qoropha hasiissannonke. Wole yaattonni, mitto mancho banxeemmokki daafira woy hinaanse suꞌmasi hunne iso ‘hunate kaꞌneemmoha’ ikkiro tini iso gimbeemmota leellishshannote. Kiristaanu horo togoore assannokki gede qoropha hasiissannonsa.—Mat. 12:36, 37.