¿Imanötaq wamrakunata piñapashwan?
“Cärru cada pasaptinmi alläpa mantsakaq kä. Jordanqa kima kutipanam niyanqäpita mas tardi wayiman chämoq. ‘¿Mëchöraq këkan? ¿Imaraq pasashqa? ¿Manatsuraq cuentaman churan yarpachakuyanqäta?’ nirmi pensaq kä. Alläpa piñashqam këkarqä chämunqan höra.” (GEORGE)
“Warmi wamrä qayareqta wiyarirmi imanö kanqätapis mäkurqätsu. Peqanta tsarikur waqakïkaqtam rikëkurqä. Chusku watayoq turinmi maqëkushqa kanaq.” (NICOLE)
“Joqta watayoq Natalie wamräkunam kënö niyämarqan; ‘¡Manam anïllutaqa suwakurqötsu, sinöqa tarikurqömi!’. Azul nawinkunaqa jutsannaq kanqantanömi rikätsikoq. Suwakunqanta mana reconociptinmialläpa llakikur waqar qallëkuyarqä, porqui ulikïkanqantaqa (llullakuykanqantaqa) musyayarqämi.” (STEPHEN)
¿IMËLLAPIS pëkunanö sientikurqunkiku? Tsëkunapa pasar, ¿tapukunkiku wamrëkita imanö piñapänëkipaq o piñapëta wananqëkita? ¿Wamrakunata piñapëqa mana alliku?
¿IMA NINANTAQ PIÑAPËQA?
Bibliachöqa piñapë palabraqa manam igualtsu castiguë palabrawan. Piñapë palabraqa yachatsï y corrigi ninanmi, y manam maltratar maqë ninantsu (Proverbius 4:1, 2).
Wamrakunata piñapëqa imëka juk huertata cuidënömi. Juk huerta cuidaqqa chakratam alistan, plantakunatam yakun jichapan, wanun winapan, qeshyakunapita y mana alli qorakunapitam cuidan, y shumaq winanampaqmi höraqa rutupan. Pëqa musyanmi plantankuna sänu winanampaq imakunata ruranampaq kaqta. Tsënö kaqllam teytakunapis wamrankunata yachatsiyänampaq imëkata rurayan. Juk kaqqa piñapëmi, höra höraqa tsëtam rurayänan wamrankuna pishi kayanqampita patsë y tsënöpam allita rurayänampaq yanapëkäyan. Imanömi huertata cuidaqpis plantakunata rutupan mana malograshllapa, tsënöllam teytakunapis wamrankunata piñapäyänan kuyëllapa.
Bibliata qellqatseq Jehovä Diosqa, piñapë asuntuchö juk ejemplutam jaqishqa. Pëpa piñapäkïninqa alläpam yanapakun, tsëmi sirweqninkunaqa piñapanqanta wiyakuyan (Proverbius 12:1). Tsëpitam tsaripukuyan y manam jaqiyantsu (Proverbius 4:13). Diosqa piñapäkun 1) kuyakïwan, 2) wanayanqanmannö y 3) ninqannö rurarmi. Wamrëki piñapanqëkita shumaq chaskikunampaqqa, Jehovä ruranqanta qati y kë kiman consëjukunata cuentaman churë.
KUYAKÏWAN
Diosqa piñapäkun kuyakïwanmi y kuyakoq karmi. Bibliam kënö nin: “Jehoväqa kuyanqan kaqtam piñapan, imëka juk teyta kuyë wamranta piñapanqannö” (Proverbius 3:12). Jinamampis, Jehoväqa manam lluta tratakoqtsu, sinöqa “alläpa ankupäkoq y alläpa alli, mana ras piñakoq[mi]” (Exodu 34:6). Manam burlakuntsu, ni mana alli sientitsikoq ni ‘espädawan tuksikoqnö’ palabrakunawantsu piñapämantsik (Proverbius 12:18).
Rasunmi manam ni mëqan teytallapis Jehoväpa pacienciayoq kënintaqa igualantsu. Itsa höraqa sientikunkiman raslla piñakïkanqëkita, tsënö pasashuptikiqa yarpänëkim piñashqa këkarnin castiguë mana yanapakunqanta. Tsëqa manam piñapar yanapëtsu.
Peru piñashqa kanqëkita dominarqa y wamrëkita kuyakïwan piñapaptikiqa, itsa mas alli yarqunqa. Rikärishun qallananchö parlanqantsik George y Nicole teytakuna tsënö pasakuptin imata rurayanqanta.
“Wayiman Jordan chäramuptinmi, warmïwan noqaqa alläpa piñashqa këkäyarqä, peru niyämanqantam pacienciawan wiyayarqä. Alläpa tardina kaptinmi, waränin qoya parlayänäpaq decidiyarqä. Juntu mañakurirmi punukoq ëwakuyarqä. Waräninqa, mas tranquïluna karmi tsë asuntupita shumaq parlariyarqä y wamräkunatapis yanapariyarqämi. Pëqa reconocirqanmi mana allita ruranqanta y piñaparnin michäyanqäkunata chaskikurqanmi. Cuentatam qokuriyarqä piñashqa këkarnin imatapis rurayanqäqa mana alli yarqunqanta. Peru niyämanqanta puntata wiyayaptïqa mas allim yarqoq.” (George.)
“Chölü paninta maqëkuptinmi alläpa piñashqa këkarqä, peru piñakunapa rantinmi, cuartunman ëwakunampaq mandarqä hasta piñënï pasanqanyaq. Tranquïlu tikrarirnam, entienditsirqä maqakïqa mana alli kanqanta y paninta maqanqan mana alli kanqanta. Tsënö ruranqäqa allim karqan, porqui waqurkurmi paninta perdonta mañarqan.” (Nicole.)
Awmi, piñapäkï alli kanampaqqa, kuyakïwanmi kanan, precisaptinqa hasta castïguwampis.
WANAYANQANMANNÖ
Jehoväqa imëpis corrigimantsik mana alli ruranqantsikkunapitam (Jeremïas 30:11; 46:28). Llapantam cuentaman churan, wakinkuna mana rikäyanqantapis. ¿Imanötaq Jehovä ruranqanta teytakuna qatiyanman? Näqa parlanqantsik Stephen teytam kënö willakun: “Llakishqa këkar y imanir Natalie ulipäyämanqanta mana entiendirpis, cuentamanmi churayarqä edäninta y mëyaq entiendinqanta”.
Nicolipa qowan Robertpis, jina llapanta cuentaman churëtam procuran. Wamrankuna mana alli portakuyaptinqa, kënömi tapukun: “¿Kananllaraqku tsënö portakun o imëpis tsënöku? ¿Utishqaku këkäyan? ¿Mana alliku sientikuyan? ¿Tsëtaqa rurëkäyan problëmankuna kaptintsuraq?”.
Yachaq teytakunaqa manam wamrakunata rikäyan poqushqa cuentatanötsu. Tsëmi, apostul Pablupis kënö nir qellqarqan: “Noqam wamra car parlaq cä, yarpaq cä, y cäyeq cä wamranolla” (1 Corintius 13:11). Robertmi kënö nin: “Imatapis conviëneqllachö katsinäpaq y ras mana piñakunäpaqqa yanapaman wamra karnin imata ruranqäkunaman yarpanqämi”.
Precisanmi wamrëki imanö kanqanta alleq rikänëki, peru imanö këninta y mana alli portakïnintaqa cuentamanmi churanëki. Wamrëki imanö pensanqanta o rurëta puëdinqanta cuentaman churarqa, puëdinkim wanayanqanmannö piñapëta.
NINQANNÖ RURARMI
Malaquïas 3:6 textum nin: “Noqam Jehovä kä, imëpis kanqänöllam këkä”. Diospa sirweqninkunaqa tsëman confiakurmi següru sientikuyan. Teytankuna niyanqanmannö rurar piñapäyaptinqa wamrakunapis segürum sientikuyan. Teytakuna imatapis rurayänampaq patsätsiyanqanta juknöpa rurayaptinqa, wamrakuna pantakäyanmi y llakikurmi piñakuyan.
Yarpë Jesus kënö ninqanta: “Awmi niyanqëki Awmi katsun y Manam niyanqëki Manam katsun”. Kënö ninqantaqa wamrata wätëchöpis cuentamanmi churanantsik (Mateo 5:37, NM). Mana cumplinëkipaq kaqtaqa ama änikïtsu. Mana alli portakuptin castiganëkipaq kaqta wamrëkita nirqa, cumplinëkim.
Niyanqanmannö rurar wamrankunata piñapäyänampaqqa precisanmi teytakuna shumaq parlayänan. Robertmi kënö nin: “Höraqa wamrakuna shayämun imallapaqpis permïsuta mañakurmi y änirïmi. Peru manam willayämantsu mamäninta permïsuta mañayanqanta y pë mana äninqantaqa. Musyarirqa warmï ninqantam välitsï”. Ima asuntupitapis teytakuna jukläya jukläya pensarqa, allichi kanman japallankunalla këkar tsëpita parlarir acuerduman chäyänan.
PIÑAPËQA ALLÄPAM PRECISAN
Segürum kanëki Jehovä ruranqanta qatirnin y wamrëkita kuyakïwan, wananqanmannö y ninqëkimannö rurar piñapanqëki yanapanampaq kaqta. Kuyakïwan pushanqëkiqa wamrëkita itsa yanapanqa poqurnin confiakïpaq y alli nuna kanampaq. Bibliam kënö nin: “Wamrata yachatsi alli nänipa ëwanampaq; tsëqa awkinyarpis manam yaqakurinqatsu” (Proverbius 22:6).