Saray blood fraction. Saray blood fraction et inala ed apatiran manunan kabiangan na dala—say red blood cell, white blood cell, platelet, tan plasma. Alimbawa, saray red blood cell et nankarga na protina ya hemoglobin. Saray produkto a nanlapud hemoglobin na too odino ayep et uusaren na saray doktor diad pantambal na saray pasyente ya grabe lay anemia ra odino naandian na dakdakel a dala.

Say plasma et 90 porsiento a danum tan dakel so karga ton hormones, inorganic salts, enzymes, tan nutrients, a singa say mineral tan sugar. Wala met iray karga ton manpakigtel na dala, antibodies a panlaban ed sakit, tan protina a singa say albumin. No walay toon naimpeksion odino posiblin naalisan na sakey a sakit, nayarin ireseta na saray doktor so pan-injection na gamma globulin ya inala ed plasma na totoon alabanan da la itan a sakit. Saray white blood cell balet et napangalaan na interferon tan interleukin, ya uusaren ed pantambal na kanser tan pigaran viral infection.

Nepeg kasin awaten na sakey a Kristiano iray tambal o therapy ya usaran na saray blood fraction? Anggapoy espisipikon nabasa ed Biblia nipaakar ed saya, kanian personal itan ya desisyon na kada sakey ed sikatayo base ed no antoy ididikta na konsiensia tayo. Say arum et agda labay ya awaten so amin ya klase na blood fraction ta sankanonot da imay Ganggan na Dios ed Israel a say dala ya inekal ed ayep et nepeg ya “iyibung . . . ed dalin.”  (Deuteronomio 12:22-24) Say arum balet, anggaman agda aawaten so blood transfusion odino saray manunan kabiangan na dala, et aawaten da iray paraan na panagtambal ya usaran na saray blood fraction. Nayarin say rason da et lapud agla irerepresenta na blood fraction so bilay na samay angalaan na dala.

No mandedesisyon nipaakar ed saray blood fraction, nonoten irayan tepet: Kasin natatalosan ko ya no agko awaten so amin ya blood fraction, labay ton ibaga et agko met la awaten iray tambal ya nanlaok na saray blood fraction ya uusaren a panlaban ed sakit odino ontulong ed ikigtel na dala pian ontunday pamparala? Sarag ko kasin ipaliwawa ed doktor no akin ya wala ray aawaten kon blood fraction balet wala ray agko met aawaten?

Saray paraan na panag-opera. Kaiba ed saya so hemodilution tan cell salvage. Nandurumay paraan na saray doktor pian daiset labat so naandin dala legan na operasyon. Singa bilang, panamegley na hemodilution, ipaarap ed saray blood bag so dala na pasyente insan itan sandian na panagparakel na dala (volume expander). Kaleganan o kasumpal na operasyon, samay dala ed blood bag et ipaarap lanlamang ed laman na pasyente. Diad cell salvage balet, say dala ya ompapaway ed sugat odino ed ooperaan a parte na laman et lilinisan odino sasapiten legan na operasyon, insan lanlamang ipaarap ed laman na pasyente. Aliwan pareparehoy gagawaen na saray doktor ed onia ran paraan na panag-opera, kanian nepeg ya amtaen na sakey a Kristiano no panon so panggawa na doktor to ed satan.

No mandedesisyon nipaakar ed saraya, nonoten iya: ‘No say dalak et ipaarap ed blood bag odino ondalan ed aparato, ompan  ag-itan nipawil a tampol ed laman ko. Kasin naako na konsiensiak ya satan a dala et parte nin siansia na laman ko, kanian agkaukolan ya “iyibung . . . ed dalin”? (Deuteronomio 12:23, 24) Kasin posible ya ag-ondeen so konsiensiak ya nipasal ed Biblia no legan na operasyon et alaan da ak na dala, laokan da itan, insan da ipawil ed laman ko? Kasin natatalosan ko ya no agko awaten so amin a paraan na panagtambal ya usaren so mismon dalak, labay ton ibaga et agko met la paeksamin so dalak, agko labay so manpa-hemodialysis o manpa-opera ya usaran na heart-lung bypass machine?’

 Say nepeg a mandesisyon no panon so pangusar ed dala to legan na operasyon et samay mismon akanlaman. Sikato met so mandesisyon parad sarili to nipaakar ed saray medikal a panag-eksamin tan ed saray paraan na panagtambal ya alaan day daiset a dala insan laokan da itan antis ya ipawil ed laman to.