Het geschil — Hoe het allemaal begon

STRATTON in de Amerikaanse staat Ohio is een kleine gemeenschap in de buurt van de Ohio, de rivier die Ohio van West Virginia scheidt. Het is officieel een dorp met een burgemeester. Deze kleine gemeenschap van nog geen 300 inwoners werd in 1999 plotseling het middelpunt van een controverse toen de plaatselijke autoriteiten onder anderen Jehovah’s Getuigen ertoe probeerden te verplichten een vergunning op te halen voordat ze de bevolking met hun bijbelse boodschap gingen bezoeken.

Waarom is dat een belangrijke kwestie? Al lezend zal u uit ons verslag duidelijk worden dat een dergelijke overheidsverordening en -inmenging in wezen de rechten op vrije meningsuiting zou beknotten van niet alleen Jehovah’s Getuigen maar van alle ingezetenen van de Verenigde Staten.

Hoe het conflict zich ontwikkelde

De inwoners van Stratton werden al jarenlang bezocht door predikers van de plaatselijke gemeente Wellsville van Jehovah’s Getuigen, die sinds 1979 al problemen over hun van-huis-tot-huisbediening hadden met enkele plaatselijke autoriteiten. In het begin van de jaren ’90 joeg een plaatselijke politieagent een groep Getuigen het dorp uit met de uitspraak: „Jullie rechten zullen me een zorg zijn.”

De kwestie kwam in 1998 tot een climax met een confrontatie tussen de burgemeester van Stratton en vier vrouwelijke Getuigen van Jehovah. Die reden het dorp al uit nadat ze daar teruggeweest waren om met bewoners te spreken die belangstelling voor bijbelse gesprekken hadden getoond. Volgens een van de vrouwen verklaarde de burgemeester tijdens die confrontatie dat als ze mannen waren geweest, hij hen in de gevangenis gezet zou hebben.

De aanleiding tot dit laatste conflict was een dorpsverordening ter „Reglementering van ongevraagd venten en colporteren op privéterrein”, waarbij werd bepaald dat iedereen die zich met van-deur-tot-deuractiviteiten wilde bezighouden, bij de burgemeester kosteloos een vergunning moest ophalen. Jehovah’s Getuigen bezagen deze verordening als een inbreuk op de vrijheid van meningsuiting, de vrije beoefening van godsdienst en de  vrijheid van drukpers. Daarom spanden ze een proces aan bij de federale rechtbank nadat het dorp geweigerd had de uitvoering van de betreffende verordening te wijzigen.

Op 27 juli 1999 werd de zaak behandeld door een lid van de federale rechtbank voor het Zuidelijke District van Ohio. Hij verklaarde het vergunningsvereiste van het dorp grondwettig. Later, op 20 februari 2001, bevestigde het Hof van Appèl voor het Zesde Circuit eveneens de grondwettigheid van de verordening.

Om het geschil te beslechten dienden de Watchtower Bible and Tract Society of New York en de gemeente Wellsville van Jehovah’s Getuigen een verzoek tot herbeoordeling van de zaak in bij het Amerikaanse Hooggerechtshof.

[Kaart/Illustratie op blz. 3]

(Zie publicatie voor volledig gezette tekst)

Los Angeles

New York

OHIO

Stratton