Izibungwana ezihlala emanzini ziyakuthanda ukunamathela ngaphansi kwezikepe futhi lokhu kubathwalisa nzima abatshayeli bazo. Nxa zingabanengi zenza isikepe sidonse nzima njalo sisebenzise amafutha amanengi besekudingakala ukuthi ziphalwe ngemva kwesikhathi esithile. Abezesayensi sebecabanga ukuthi kungcono balingisele izinto ezadalwayo.

 Cabanga ngalokhu: Abachwayisisayo sebethole ukuthi isikhumba sensikabayitshiye okuthwa yi-pilot whale siyenelisa ukuzigezisa. Isikhumba lesi silemikenke emincane kakhulu eyenza kube nzima ukuthi izibungwana ezisemanzini zinamathele. Phakathi kwemikenke le kulejeli ehlasela izibungwana lezi. Nxa insikabayitshiye ingahluba isikhumba sayo esidala, isikhumba esitsha siyabe silayo ijeli le.

 Abezesayensi bafuna ukulingisela okwenziwa yinsikabayitshiye le ukuze izibungwana ezihlala emanzini zinganamatheli ngaphansi kwesikepe. Esikhathini esidlulileyo izikepe zazipendwa ngependa eyayizixotsha izibungwana lezo. Kodwa-ke amanye amapenda kawasavunyelwa khathesi ngoba kutholakale ukuthi ayingozi kakhulu ezintweni eziphila emanzini. Yikho esikhundleni sokupenda ngaphansi kwesikepe abezesayensi sebecabanga ukufaka amakhemikhali angasoze abe yingozi ezintweni ezihlala emanzini. Nxa angahlangana lamanzi, amakhemikhali la ayajiya abe njengesikhumba esivikela ingaphansi yesikepe. Ngokuya kwesikhathi isikhumba lesi siyaxexebuka besekubangela ukuthi zonke izibungwana ebezinamathele ziphume. Ngemva kwalokhu amakhemikhali amatsha ayaphuma abumbe esinye isikhumba esitsha.

 Abezesayensi bacabangela ukuthi ukufaka amakhemikhali la kuzawunciphisa kakhulu umonakalo owenziwa yizibungwana lezi. Kuzanceda labasebenzisa izikepe ngoba ukuhlala bezikhipha emanzini besiyazigezisa kuyadula kakhulu.

 Ucabangani? Isikhumba se-pilot whale sazivelela yini kumbe sadalwa?