Luw Ranyisi ma Yesu Noketo Kuom Wach Rito
Luw Ranyisi ma Yesu Noketo Kuom Wach Rito
“Rituru kendo lemuru.”—MATH. 26:41.
INYALO DWOKO NADE?
Ere kaka kwayo magwa e lamo nyalo nyiso ni wan gi kido mar rito?
Gin yore mage mwanyalo nyisogo ni warito e tijwa mar lendo?
Ang’o momiyo dwarore ahinya ni wabed kwarito sama wan e chandruok, to wanyalo timo kamano e yo mane?
1, 2. (a) Gin penjo mage manyalo betie e luwo ranyisi ma Yesu noketo kuom wach rito? (b) Be ranyisi mar Yesu nyalo konyo dhano ma joricho? Chiw ane ranyisi.
DIBED ni inyalo penjori kama: ‘Be nyalore mondo waluw ranyisi ma Yesu noketo kuom wach rito? Yesu ne en ng’at makare chuth! E wi mano, nitie seche ma Yesu ne nyalo neno maler gik ma ne dhi timore e kinde mabiro—kata mana higini gana mang’eny motelo ne kindene! Be kuom adier ne dwarore ni obed korito?’ (Math. 24:37-39; Hib. 4:15) Weuru wanon penjogo eka wane gimomiyo dwarore ahinya ni wabed ka warito, kendo timo kamano maok odeko.
2 Be ranyisi mar ng’at makare chuth nyalo konyo dhano ma joricho? Ee nyalore, nimar wanyalo puonjore kuom japuonj maber koda ranyisi moketo. Kuom ranyisi, wawach ni ng’ato puonjore kaka onyalo bayo asere. Ok ong’eyo bayo asere e yo maber, kata kamano omedo puonjore kendo medo temo nyading’eny. Mondo mi omed lony, obiro nono gigo ma japuonjne timo, nimar japuonjne en ng’at moselony. Japuonjreno biro nono adimba kaka japuonjne chung’, kaka oketo lwetene, koda kaka omako tol mar asere. Mosmos, japuonjreno chako ng’eyo kaka onego oywa tol mar asere; onono kaka yamo ringo, kendo omedo keto kinda ahinya. Kuom luwo kaka japuonjne timo, gikone obayo asere kendo dimbo machiegni ahinya gi kama dwarore. E yo ma kamano, dwarore ni watim kinda mondo wamed timo dongruok kaka Jokristo kuom timo kaka Yesu chikowa, kendo luwo ranyisi mare makare chuth.
3. (a) Ere kaka Yesu nonyiso ni ne dwarore obed gi kido mar rito? (b) En ang’o mwabiro nono e sulani?
3 Be nyalore mondo waluw ranyisi mar Yesu kuom wach rito? Be kuom adier ne dwarore ni Yesu onyis kidono? Ee, mano ne en adier. Kuom ranyisi, e otieno mogik mar ngimane e pinyka, Yesu nojiwo jopuonjrene Math. 26:38, 41) Kata obedo ni Yesu ne osebedo karito kuom kinde duto, mago ne gin seche ma ne dwarore ni oritie moloyo, kendo siko machiegni gi Wuon mare me polo. Ne ong’eyo ni kidono bende ne dwarore kuom jolupne—to ok mana kindeno kende, to nyaka e kinde mabiro. Kuom mano, weuru wanon gimomiyo Yesu dwaro ni wabed ka warito. Bang’e, wabiro nono yore adek mwanyalo luwogo ranyisi ma Yesu noketo kuom wach rito, e ngimawa mapile.
kama: ‘Rituru koda.’ Nomedo kama: “Rituru kendo lemuru, mondo kik udonj kar tem.” (GIMOMIYO YESU DWARO NI WABED KA WARITO
4. Bedo ni ok wang’eyo maber kinde mabiro, miyo wakawo okang’ mane kuom wach rito?
4 Koket e yo machuok, Yesu dwaro ni wabed ka warito nikech weche moko maok wang’eyo koda mago ma wang’eyo. Kane Yesu nie piny kaka dhano, be ne ong’eyo gik moko duto ma ne dhi timore kinde mabiro? Ooyo, nimar nowacho ayanga kama: “Chieng’no gi sano, onge ng’a mong’eyo, kata malaika mag polo, kata Wuowi, to mana Wuoro kende.” (Math. 24:36) Gie kindeno, “Wuowi” tiende ni Yesu, ne ok ong’eyo odiechieng’ sie ma giko mar piny marachni ne dhi biroe. To nade wan e kindegi? Be wang’eyo gik moko duto mabiro timore e kinde mabiro? Ooyo! Ok wang’eyo sie ni en odiechieng’ mane ma Jehova biro oroe Wuode mondo okel giko mar piny marachni. Ka dipo ni wang’eyo, be nyalo dwarore ni wabed ka warito? Mana kaka Yesu nolero, giko biro chopo apoya, ka ji ok ong’eyo; omiyo dwarore ni wasiki ka warito.—Som Mathayo 24:43.
5, 6. (a) Ere kaka ng’eyo kinde mabiro koda dwaro mag Nyasaye konyowa bedo ka warito? (b) Ang’o momiyo ng’eyo ma wan-go e wi Satan, miyo wabedo motang’ kuom wach rito?
5 Kata kamano, nitie gik mang’eny ma Yesu nong’eyo e wi kinde mabiro—tiende ni adiera ma thoth joma ne odak e kindene ne ok ong’eyo. Ok wanyal bedo gi ng’eyo kaka mar Yesu, kata kamano kokalo kuome waseng’eyo mathoth e wi Pinyruodh Nyasaye, koda gigo ma Pinyruodhno biro chopo e kinde mokayo machiegni. Ka wang’iyo jogo molworowa, obed e skul, kar tich, kata mana kuonde mwalendoe, donge wanyalo neno kaka thoth ji ok ong’eyo adiera mabeyogo? Omiyo, wachno konyowa ng’eyo gimachielo momiyo onego wabed ka warito. Mana kaka Yesu, dwarore ni wasiki ka waikore kinde duto kendo manyo thuolo mag wuoyo gi jomoko e wi Pinyruodh Nyasaye. Wakawo gi pek moro ka moro kuom thuolo kaka mago, kendo ok wadwar weyo maok watiyo kodgi. Ngima ji ni kamarach!—1 Tim. 4:16.
6 Nitie gimachielo ma ne omiyo Yesu obedo karito. Ne ong’eyo ni Satan ne dhi teme, sande, kendo temo miyo oketh chike Nyasaye. Jasigu marachno ne kiyo seche te mondo oyud “kinde machielo mowinjore” mar keto Yesu e tem. (Luka 4:13, New World Translation) Yesu ne otang’ kinde duto. Ne odwaro bedo moikore ne tem moro amora, obed akwede kata sand. Donge wan bende dwaher timo kamano? Wang’eyo ni Satan podi “bayo ka sibuor ma goyo asumbi, kodwaro ng’a ma dongam.” Mano emomiyo Wach Nyasaye jiwo Jokristo duto kama: “Ritreuru, kiuru.” (1 Pet. 5:8) To ere kaka wanyalo timo kamano?
KAKA WANYALO RITO E YOR LAMO
7, 8. En puonj mane ma Yesu nochiwo kuom wach lamo, to en ne oketo ranyisi nade?
7 Muma nyiso tudruok machiegni ahinya mantie e kind bedo ka warito kod lamo. (Kol. 4:2; 1 Pet. 4:7) Mapiyo bang’ wacho ne jolupne mondo orit kode, Yesu nowacho kama: “Rituru kendo lemuru, mondo kik udonj kar tem.” (Math. 26:41) Be nonego gitim mano mana gie sechego kende? Ooyo, wechego oting’o puonj monego ochik kit ngimawa duto pile ka pile.
8 Yesu noketo ranyisi maber ahinya kuom wach lamo. Inyalo paro kaka kinde moro ne owuoyo gi Wuon mare me polo kuom otieno mangima. Weuru watem ane paro chal ma ne entiere. (Som Luka 6:12, 13.) Nyalo bedo ni Yesu ne ni machiegni gi taon mar Kapernaum, ma ne en gweng’ lupo, kendo mano ne en alwora ma ne ohinyo betie. Kane ochopo odhiambo, Yesu idho e wi got moro momanyore gi Nam Galili. Sama oneno kaka mudho chako imo piny, nyalo bedo ni bende ne oneno teyini maliel e mier man piny e taon mar Kapernaum koda e gwenge mamoko machiegni. Kata kamano, sama Yesu wuoyo gi Jehova, oketo chunye duto e lamo. Dakike kalo, machop kama seche ema koro kalo. Teyini maliel e mier chako sim achiel achiel, dwe bende ringo e kor polo, le motieno bende kwayo, mago timore ka en to olemo. Nyalo bedo ni wach maduong’ mokwayo Nyasaye otudore gi yiero modwaro timo—yiero joote 12. Wanyalo temo neno kaka Yesu nonyiso Wuon mare weche duto me chunye motudore gi japuonjre ka japuonjre, kokwayo Wuon mare otaye kendo miye rieko.
9. En ang’o mwanyalo puonjore kuom ranyisi mar Yesu mar lemo otieno mangima?
9 En ang’o mwanyalo puonjore kuom ranyisi mar Yesu? Be en ni nyaka walam kuom seche mang’eny? Ooyo, nikech Yesu owuon nowacho kuom jolupne kama: “Chuny oyie, to ringruok ema nyap.” (Math. 26:41) Kata kamano, podi wanyalo luwo ranyisi mar Yesu. Kuom ranyisi, be wan gi tim mar wuoyo gi Wuonwa me polo kapok wang’ado paro moro mamulo winjruokwa gi Jehova, obed e ngimawa, mar joodwa, kata Jokristo wetewa? Be walamo ne owetewa gi nyiminewa ma Jokristo? Be walamo koa ei chunywa, koso wathoro mana tiyo gi weche mwanwoyo? Ng’e bende ni, Yesu ne ogeno ahinya thuolo mar wuoyo gi Wuon mare ka en kar kende. E piny masani mopong’ gi dich mang’eny, yot mondo ng’ato odich ahinya mi wiye wil gi gik madwarore moloyo. Ka waketo tenge thuolo moromo mar lamo matut ka wan kar kendwa, mano biro miyo wabed ka watang’ e rito winjruokwa gi Jehova. (Math. 6:6, 7) Wabiro medo sudo machiegni gi Jehova, wabiro ikore tego winjruokwa kode, kendo tang’ ne gimoro amora manyalo ketho winjruokno.—Zab. 25:14.
KAKA WANYALO RITO E TIJ LENDO
10. En ang’o ma ne otimore manyiso kaka Yesu ne oikore ne thuolo mag lendo?
10 Yesu ne rito e migawo ma Jehova ne omiye mondo otim. Nyalo bedo ni nitie tije moko ma ng’ato nyalo timo ka pache to ni kamachielo, maok oyud hinyruok ahinya. Kata kamano, tije mang’eny to dwaro ni ng’ato oketie pache duto, kendo tij lendo ma Jokristo timo chalo kamano. Kinde duto, Yesu ne oketo pache duto e tichne, komanyo thuolo mag lando ne jomoko wach maber. Kuom ranyisi, kane Yesu kaachiel gi jopuonjrene ochopo e taon mar Sukar bang’ wuotho mabor okinyi mangima, jopuonjrene ne odhi ng’iewo chiemo. Yesu to ne obet machiegni gi soko mar pi ma dalano mondo oywe, kata kamano ne obet koikore, kendo ne oneno thuolo mar lendo. Chi Jo-Samaria moro ne ochopo mondo oumb pi. Yesu ne nyalo yiero mar nindo matin. Nitie weche ma seche moko ne nyalo mone wuoyo gi dhakono. Kata kamano, ne okawo okang’ mowuoyo kode, kendo wechene nomulo chuny ji mang’eny e taondno. (Joh. 4:4-26, 39-42) Be wanyalo temo luwo ahinya ranyisi Yesu kuom wach rito, ka watemo manyo thuolo mag lando wach maber ne jogo mwaromogo e yorewa mapile mag ngima?
11, 12. (a) Yesu ne otimo nade kane jomoko dwaro gale kuom tije? (b) Ere kaka Yesu ne obedo ng’at maok kal tong’?
11 Nitie kinde ma jomoko ne temo galo Yesu kuom migawo mare, to ne gionge gi paro moro marach. E Kapernaum, oganda ne mor ahinya gi honni mag Yesu mag chango ji, mochopo kama ne gidwaro ni osik kodgi. Onge gima ne rach gi mano. Kata kamano, Yesu ne nigi ote mar lendo ne “rombe molal mag dhood Israel” duto, to ok mana e taon moro achiel. (Math. 15:24) Omiyo, nowacho ne jogo kama: ‘Onego ayal wach maber mar pinyruodh Nyasaye e mier moko bende, nikech mano emomiyo ne oora.’ (Luka 4:40-44) Kuom adier, Yesu noketo ngimane duto e tij lendo. Ne ok oweyo mondo gimoro amora ogale.
12 Be Yesu ne timo migawone e okang’ mokalo tong’ maok odew weche mamoko mag ngima? Be ne odich ahinya maok odew dwaro mag jomoko? Ooyo, Yesu noketo ranyisi maber chuth, kuom bedo ng’at maok kal tong’ e gigo motimo. Ne en gi kinde mag bedo mamor kendo yueyo gi osiepene. Ne odewo ahinya chal mar joot koda chandruogegi, kendo ne orwako nyithindo gi mor.—Som Mariko 10:13-16.
13. Ere kaka wanyalo luwo ranyisi mar Yesu kuom wach rito maok wakal tong’ korka tijwa mar lando wach Pinyruoth?
13 Sama waluwo ranyisi mar Yesu kuom wach rito, ere kaka wanyalo temo mondo kik wakal tong’ kaka en? Ok onego wawe mondo pinyni ogalwa kuom tijwa. Ka gin gi paro mar konyowa, osiepewa koda joodwa bende nyalo jiwowa ni kik wadich ahinya gi tij lendo, kendo ni wadhi mana nyime gi yore mapile mag ngima. Kata kamano, ka waluwo ranyisi mar Yesu, tijwa mar lendo biro chalonwa mana kaka chiemo. (Joh. 4:34) Tijno tego winjruokwa gi Jehova, kendo okelonwa mor. Kata kamano, ok wadwar timo gik moko e yo mokalo tong’, ka wakawore kaka jomakare ahinya moloyo jomoko. Mana kaka Yesu, wadwaro bedo jomoil, kendo jotich maok kal tong’ mag “Nyasaye mamor.”—1 Tim. 1:11, NW.
KAKA WANYALO BEDO KWARITO E KINDE MAG CHANDRUOK
14. E kinde mag chandruok, en tim mane maok onego wabedgo, to nikech ang’o?
14 Mana kaka waseneno, moko kuom weche mag Yesu ma jiwowa ni wabed kwarito, ne gin weche ma nowacho ka en e bwo chal matek. (Som Mariko 14:37.) Sama waromo gi chandruoge, mago e kinde madwarore moloyo ni waluw ranyisi mare. E kinde mag chandruok, ji mang’eny wigi hinyo wil gi adiera moro maduong’ ahinya, kendo bug Ngeche wuoyo kuom adierano diriyo, kowacho kama: “Nitie yo moro ma dhano oparo ni en yo makare; to bang’e otere e yor tho.” (Nge. 14:12; 16:25) Kapo ni wageno mana kuom pachwa wawegi, to moloyo, sama wanie bwo chal matek ahinya, mano nyalo kelo hinyruok ne wan wawegi koda ne jogo mwahero.
15. En tem mane manyalo biro ne wuon ot e kindegi ma weche yuto tek ahinya?
15 Kuom ranyisi, jal ma en wi ot nyalo romo gi chal matek ahinya kuom wach rito “joode” e yor ringruok. (1 Tim. 5:8) Onyalo yudo tem mar yie kawo tich mabiro miyo obare e chokruoge mag Jokristo kinde ka kinde, manyalo mone tayo joode e weche mag lamo, kata e tij lendo. Kapo ni ogeno mana pach dhano kende, to yiero kaka mano nyalo nenore kaka gimakare. Kata kamano, mano nyalo ketho yie mare. Mano kaka en gimalong’o ahinya luwo puonj mayudore e Ngeche 3:5, 6! Suleman nowacho kama: “Gen Jehova gi chunyi duto, kendo kik iketri kuom lony gi weche mayoreyore ma ingo iwuon. Yie kuome e yoreni duto, mi nomi yoreni bedo mochikore tir.”
16. (a) Ere kaka Yesu noketo ranyisi maber e wi wach geno kuom rieko mar Jehova kar riekone owuon? (b) Wiye udi mang’eny luwo nade ranyisi mar Yesu mar geno kuom Jehova e kinde matek?
16 Sama Yesu ne nie bwo tem, ne otamore chuth keto geno kuom pache owuon. Par ane wachno! Jal ma ne riekie maloyo ji duto me piny, ne ok oyiero luwo riekone owuon. Kuom ranyisi, kane Satan teme, Yesu nochiwo dwoko nyadinwoya kama: “Nondiki niya.” (Math. 4:4, 7, 10) Ne ogeno kuom rieko mar Wuon mare mondo ologo tem, konyiso kido mar bolruok ma en kido ma Satan ochayo kendo oongego chuth. Be watimo kamano? Jal ma en wi ot maluwo ranyisi mar Yesu kuom wach rito, temo weyo mondo Wach Nyasaye ema otaye, to moloyo sama en e bwo chal matek. Nitie wiye udi mang’eny e piny mangima matimo mana kamano. Gidhi nyime keto Pinyruodh Nyasaye koda lamo mare obed mokwongo e ngimagi, motelo ne weche mag ringruok. Kuom timo kamano, girito joutegi e yo maber moloyo. Jehova gwedho kindagi mar pidho joutegi e yor ringruok, mana kaka Wachne singo.—Math. 6:33.
17. Gin gik mage mamiyo ing’ado mar luwo ranyisi Yesu kuom wach rito?
17 Onge kiawa kata matin, ni Yesu noketonwa ranyisi maber chuth kuom wach rito. Ranyisine en ma ji nyalo luwo, okonyo, kendo oreso ngima. Ng’e ni Satan dwaro wuondi mondo nindo oteri e winjruokni gi Nyasaye, tiende ni ibed mayomyom e yie, kik ikaw lamo Nyasaye gi pek, kendo itim gik maketho chung’ mari motegno. (1 Thes. 5:6) Kik iwe Satan loyi! Siki kirito mana kaka Yesu notimo—rito e lamo, e tij lendo, koda e bwo chandruoge. Kuom luwo ranyisino, ngimani biro pong’ gi gweth koda mor, kata mana gie sani ma giko mar pinyni okayo machiegni. Bedo gi kido mar rito bende biro konyi mondo sama Ruoth ochopo mondo okel giko mar pinyni, obiro yudo ka iikori kendo idich gi timo dwaro mar Wuon mare. Mano kaka Jehova biro bedo mamor miyi ngima nikech isewuotho ka ichung’ motegno!—Fwe. 16:15.
[Penjo mag Puonjruok]
[Picha manie ite mar 6]
Yesu ne olendo ne dhako ma ne nie soko mar pi. Gin thuolo mage ma in itiyogo mondo ilend pile ka pile?
[Picha manie ite mar 7]
Konyo joodi bedo gi winjruok maber gi Jehova nyiso ni in gi kido mar rito