1, 2. Mwanda waka Batumoni ba Yehova balondanga misoñanya mifwaninwe itala muvwadilo? (Tala kifwatulo ku ngalwilo.)

 JULUNALE umo wa mu Kialema walombwele mwadi muvwadile bendeji ba kipwilo ku kitango kyabo. Amba: “Mwamwene bavwele bya kalekeleja (kusūla), nakampata pokwadi kyanga.” Inoko, julunale imo yonka yanenene amba kino kyadi kishile na muvwadilanga Batumoni ba Yehova ku bitango byabo. Yalombwele amba bansongwalume ne bana-balume batame bavwalanga makotyi ne tulafwanda kadi bansongwakaji ne bana-bakaji batame bavwalanga majipe malampe senene avwalwa dyalelo. Divule Batumoni ba Yehova bafwijibwanga’ko pa muvwadilo wabo. Mutumibwa Polo wānenene amba bivwalwa bya bene Kidishitu bifwaninwe kulombola “butūkanye ne ñeni mibwane,” mu muswelo ufwaninwe ku bengidi ba Leza. (1 Temote 2:9, 10) Nansha Polo byaēsambīle pa bana-bakaji, uno musoñanya utalanga ne bene Kidishitu bana-balume.

² Misoñanya myoloke ya muvwadilo idi na mvubu ku batwe bantu ba Yehova, kadi idi na mvubu ku meso a Leza otutōta. (Ngalwilo 3:21) Bible ulombola patōkelela amba Yehova, Mubikadi wa diulu ne ntanda, utūdile’ko misoñanya ya mwasakila bengidi bandi bavwale. O mwanda, muvwadilo otutonga keufwaninwepo  kwitusangaja’nka batwe bene, inoko nakampata, ufwaninwe kusangaja Yehova Mfumu Mubikadi.

3. I bika byotwifunda mu Bijila bya Leza bitala muvwadilo byāpelwe bene Isalela?

³ Mu Bijila bya Mosesa, mudi bijila byādi bikinga bene Isalela ku mwikadilo wa disubi wa mizo yādi ibajokolokele. Bijila byālombwele amba Yehova ushikilwe mpata bivwalwa kebishiyañanyapo mwana-mulume ne mwana-mukaji. Dyalelo, kudi bivwalwa kebishiyañanyapo mwana-mulume ne mwana-mukaji bitelwa bu myondele mikutakane. (Tanga Kupituluka 22:5.) Mungya Bijila, tubamone amba Yehova kasangelangapo bivwalwa bimwekeja mwana-mulume bu mwana-mukaji nansha mwana-mukaji bu mwana-mulume, nansha bilengeja muntu akomenwe kushiyañanya mwana-mulume na mwana-mukaji.

4. Le i bika bibwanya kukwasha bene Kidishitu bakwate butyibi buyampe pa mwa kuvwadila?

⁴ Misoñanya ya mu Bible ibwanya kwitukwasha tukwate butyibi buyampe butala pa muvwadilo. Ino misoñanya italanga bonso nansha shi tudi mu ntanda’ka, kwikale ku kyanga nansha ku mashika, kadi nansha shi tudi na bibidiji’ka. Ketusakilwapo mulongo wa bivwalwa bitabijibwe ne bipelejibwe. Kyotusakilwa’tu i kulonda misoñanya ya mu Bisonekwa, mine itupa muswelo wa kutonga bya kuvwala. Tutalei’ko misoñanya imo ya mu Bible ibwanya kwitukwasha tujingulule “kiswa-mutyima kya Leza kiyampe, kitabijibwe ne kibwaninine” potutonga bya kuvwala.—Loma 12:1, 2.

5, 6. Lelo muvwadilo wetu ubwanya kutenga namani bakwabo?

⁵ Mutumibwa Polo wāpelwe bukomo bwa mushipiditu atele musoñanya mukatampe udi mu 2 Kodinda 6:4. (Tanga.) Mumwekelo wetu upānanga musapu ku bakwabo, kadi bavule baketufwatakenya mungya motumwekela. (1 Samwele 16:7) Byotudi bengidi ba Leza, tusakilwa kutala myanda mikwabo, ke’nkapo kuvwala biyampe nansha byobya byotusenswe. Shi tulonda misoñanya ya mu Bible, iketukwasha twepuke kuvwala bya nkenga, tulamata, nansha bilangula masenda. Kino kishintulula kwepuka bivwalwa bimwekeja patōka bipindi bifyame bya ku ngitu yetu. Ketufwaninwepo kulengeja muntu kakuwe nansha kutala kungi pamona motuvwadile.

⁶ Shi tuvwele bitubwane senene, byampikwa busala, twidyangwile biyampe, kadi bilombola butūkanye, bantu baketulēmeka bininge bu bengidi ba Mfumu Mubikadi, Yehova. Kadi babwanya kusangela Leza otutōta, kulēmeka bininge bulongolodi bwetu, enka ne kwikala na mutyima wa kuteja musapu wetu upandija būmi.

7, 8. I kitatyi’ka nakampata kyotufwaninwe kuvwala mobifwaninwe?

⁷ Tudi na māpu kudi Leza wetu ujila, ku batutu ne bakaka bene Kidishitu, ne ku bantu ba mu wetu mwaba a kuvwala mu muswelo upeja Yehova bulēme ne musapu otusapula. (Loma 13:8-10) Byotuvwala bidi na mvubu mpata potwenda ku kupwila ne mu busapudi. Tufwaninwe kuvwala mu muswelo mufwaninwe ku bantu batōta Leza. (1 Temote 2:10) Shako, bivwalwa bimo bibwanya kufwaninwa koku, ino kukwabo kebikifwaninwepo. Ino nansha shi twikale kwepi, batwe Batumoni ba Yehova tufwaninwe kwepuka kukukaja bakwabo na muvwadilo wetu.

⁸ Tanga 1 Kodinda 10:31. Potwenda ku kitango, tufwaninwe kuvwala mobifwaninwe ne na butūkanye. Ketufwaninwepo kwiula myondele ipityija’byo kipimo ivudile mu ino ntanda. Kumeso kwa mpangiko, pa kupwa kwayo, potwenda ne potutamba ku hotela, tufwaninwe kutadija kutyina bivwalwa byetu byakekala bya kalekeleja nansha bilangula masenda. Nabya tukasangela  kwiyukanya bu Batumoni ba Yehova, kadi tukabwanya kupāna bukamoni kitatyi kyo-kyonso.

9, 10. Mwanda waka Fidipai 2:4 ufwaninwe kwitukwasha mu muvwadilo wetu?

⁹ Tanga Fidipai 2:4. Mwanda waka tufwaninwe kuta mutyima ku mubwanya kutengelwa batutu ne bakaka bene Kidishitu na muvwadilo wetu? Bubinga bumo bidi i bwa amba bantu ba Leza beelelanga’ko kulonda ano madingi a amba: “Nanshi, ipayai bya ku ngitu byenu bidi pano panshi mu myanda ya busekese, disubi, bilokoloko bya busekese.” (Kolose 3:2, 5) Kudi batutu ne bakaka bamo balekele’byo kulonga busekese, inoko bakilwa na bilokoloko bibi. Shi ketutadije, muvwadilo wetu ubwanya kwibalengeja bakomenwe kulonda madingi a mu Bible ne kulwa na bino bilokoloko. (1 Kodinda 6:9, 10) Ketusakilepo kwibakomejeja bulwi, mwene i amo?

¹⁰ Potudi na batutu ne bakaka, tukiñwanga ku bantu bakankamika busekese. Muvwadilo wetu ufwaninwe kulumbulwila’ko kifuko kyetu, twikale ku kupwila nansha ke mu kitatyi kyotukōkolokwa. Nansha byotudi na bwanapabo bwa kutonga bya kuvwala, tudi kadi na kiselwa kya kuvwala mu muswelo ulengeja bakwabo balame milangwe, binenwa ne mwikadilo utōka ku meso a Leza. (1 Petelo 1:15, 16) Buswe bwa bine “kebuloñangapo byampikwa kwendela’mo,  kebukimbangapo tumweno twa abo bwine.”—1 Kodinda 13:4, 5.

11, 12. Lelo Musapudi 3:1, 17 witukwasha namani twikale na bujalale?

¹¹ Bengidi ba Leza pobatonga bya kuvwala, bayukile’mba, “kudi kitatyi konka kya myanda yonsololo ne kya mingilo yonso, shi mingilo ka, shi mingilo ka.” (Musapudi 3:1, 17) Luvula, bitatyi, būmi, ne ngikadilo bibwanya kwikala na lupusa pa muvwadilo. Inoko misoñanya ya Yehova keyalamukangapo.​—Malaki 3:6.

¹² Mu kyanga, bikokeja kukoma mwa kuyukila bivwalwa biyampe ne bilombola butūkanye. Batutu ne bakaka basangalanga shi ketuvwelepo tulamata nansha byobya bilombola ngitu. (Yoba 31:1) Kadi kitatyi kyotudi ku kyabu nansha ku kyumbu kyoilwa’mo, tufwaninwe koya na bisandi bifwaninwe. (Nkindi 11:2, 20) Nansha shi bavule mu ino ntanda bavwalanga tulamata pa koila, tufwaninwe kutala shi byotutonga’bya bilēmekejanga Yehova, Leza wetu ujila.

13. Mwanda waka madingi adi mu 1 Kodinda 10:32, 33 atalanga butongi bwa bivwalwa byetu?

¹³ Kudi musoñanya mukwabo wa mvubu ufwaninwe kwitukwasha potutonga bivwalwa. Tufwaninwe kudyumuka kutyina kusanshija mityima ya mundamunda ya bakwabo. (Tanga 1 Kodinda 10:32, 33.) I batwe badi na kiselwa kya kwepuka bivwalwa bibwanya kukukaja batutu ne bakaka ne boba kebengidilapo Yehova bene. Mutumibwa Polo wāsonekele’mba: “Muntu ne muntu umbukata mwetu asangaje mukwabo mwanda wa kamweno kandi ne kumutamija.” Polo ubweja’ko bubinga bukwabo amba: “Mwanda nansha Kidishitu mwine kesangejepo aye mwine.” (Loma 15:2, 3) Pamo bwa Yesu, tufwaninwe kumona’mba, kulonga kiswa-mutyima kya Leza ne kukwasha bantu bakwabo byo bintu bya mvubu mpata kupita’ko masakila etu. Nanshi ketukatongepo bivwalwa byotusaka inoko bilengeja bantu bapele kwivwana musapu wetu.

14. I muswelo’ka ubwanya bambutwile kufundija babo bana batumbije Leza na muvwadilo wabo?

¹⁴ Bambutwile bene Kidishitu badi na kiselwa kya kufundija babo bana balonde misoñanya ya mu Bible. Kutentekela pa kino, bafwaninwe kukulupila amba abo ne babo bana basangajanga Leza na mwidyangwilo ne muvwadilo wabo wa butūkanye. (Nkindi 22:6; 27:11) Le bambutwile babwanya namani kufundija babo bana balēmeke Leza wetu ujila ne misoñanya yandi? Bambutwile bafwaninwe kuleta kimfwa kiyampe ku babo bana. Kadi bafwaninwe kufundija babo bana na kanye muswelo wa kutana bisandi bifwaninwe ne kwine kwa kwibitana. Bana kebafwaninwepo kutonga bisandi mwanda’po’tu bibebasangaja, inoko kya mvubu mpata, bafwaninwe kutonga bivwalwa bilēmekeja Yehova, Leza mwinē dijina dyobaselele.

15. I bika biketukwasha tukwate butyibi bwa tunangu?

¹⁵ Bible i kalombwe kakulupilwa ketukwasha tukwate butyibi bwa tunangu bulēmekeja Leza. Byotuvwala bilombolanga byotusenswe. Muswelo otuvwala ne bivwalwa byotupota bibwanya kwishila na bya bakwabo. Nansha nankyo, bivwalwa byetu bifwaninwe kwikala bitubwane, bya dyangi, bilombola butūkanye, bifwaninwe mungya kitatyi, ne bitabijibwe mu kifuko kyotudi’mo.

16. Mwanda waka i biyampe kulonga bukomo pa kuvwala bifwaninwe?

¹⁶ Ke bipēlangapo nyeke kusokola bivwalwa bilombola butūkanye kadi bifwaninwe. Mu mangajini mavule bapotejanga’mo enka myondele ipotwa na bantu bavule. O mwanda bibwanya kulomba bukomo ne kitatyi kivule pa kusokola majipe, makanzo, mabuluze,  nansha kya kūlu ne kunshi (ndipó ndipó), ne mapantalo bilombola butūkanye kadi byampikwa kwikala tulamata. Inoko batutu ne bakaka bakajingulula ne kusangela bukomo botulonga mwanda wa kuvwala biyampe kadi bifwaninwe. Kadi tudi na nsangaji ya kutumbija bininge Tata wetu wa buswe udi mūlu ne kino kitutononanga twipāne bininge na kuvwala mu muswelo umutumbija.

17. Le i bintu’ka bibwanya kukwasha tutu atende nansha kuleka kutenda myevu?

¹⁷ Le i kyendele’mo ku batutu kuleka kutenda myevu? Bijila bya Mosesa byāsoñenye bantu baleke kutenda myevu. Inoko, bene Kidishitu kebadipo munshi mwa Bijila bya Mosesa kadi kebanenwepo kulonda’byo. (Levi 19:27; 21:5; Ngalatea 3:24, 25) Mu bibidiji bimo kutenda myevu biyampe kubwanya kulēmekibwa ne kwitabijibwa, padi kadi kekulengejangapo bantu bapele kwivwana musapu wetu. Kimfwa, batutu bamo batangidile mingilo badi na myevu. Nansha nabya, batutu bamo bakwatanga butyibi bwa kutenda’yo. (1 Kodinda 8:9, 13; 10:32) Mu bifuko ne bibidiji bikwabo namo, kebadipo na kibidiji kya kulama myevu kadi kino kimonwanga bu kekifwaninwepo ku bene Kidishitu. Nanshi kuleka kwiitenda kubwanya kulengeja batutu bakomenwe kutumbija Leza ne kwikala ba “kubulwa kutopekwa.”​—1 Temote 3:2, 7; Loma 15:1-3.

18, 19. Le Mika 6:8 witukwasha namani?

¹⁸ Tufwijanga’ko Yehova pa kuleka kwitupa mulongo wa bivwalwa bitabijibwe ne byobya bipelejibwe. Ino, i mwitupe bwanapabo bwa kukwata batwe bene butyibi bwimanine pa misoñanya ya mu Bible. Nanshi kitatyi kyotukwata butyibi butala pa muvwadilo ne mwidyangwilo, tulombolei amba tudi na butūkanye nansha kwiubija bu bengidi ba Leza wetu.​—Mika 6:8.

¹⁹ Tuyukile na kwityepeja amba Yehova i utōka kadi i ujila ne amba misoñanya yandi ituludikanga senene. Shi tudi na butūkanye ne kwityepeja, nabya tukalonda misoñanya yandi mu bwetu būmi. Kadi butūkanye buketukwasha tulēmeke milangwe ne mwiivwanino wa bakwabo.

20. Lelo muvwadilo ne mwidyangwilo wetu ufwaninwe kumonwa namani na bakwabo?

²⁰ Bivwalwa byetu bifwaninwe kulombola patōkelela amba twi bengidi ba Yehova. Yehova udi na misoñanya ya peulu, kadi tudi na nsangaji ya kwiilonda. Batutu ne bakaka mu kikonge bafwaninwe kufwijibwa’ko pa mumwekelo ne mwiendelejo wabo muyampe, mwine ukokela bantu ba mityima myoloke ku musapu wa mu Bible upandija būmi, kadi batumbijanga Yehova ne kumusangaja. Kitatyi kyotukwata butyibi bwa tunangu butala pa muvwadilo, tukendelela kutumbija Yewa mwine uvwele “buleme ne byabulopwe.”​—Ñimbo ya Mitōto 104:1, 2.