1, 2. Nkia mpil’a wantu tufwete kala muna tondakana kwa Nzambi?

KE DIAMBI ko mu tokana mu kuma kia mpila ina wantu akaka bekutubadikilanga. Kansi, wau vo tu Akristu, edi tufwete luta tokanena i mpila ina Yave kekutubadikilanga, kadi yandi osundidi o nene mu nsema wawonso. Yandi mpe i “nto a moyo.”—Nku. 36:9.

² Muna song’e ‘mpil’a wantu tufwete kala’ vana meso ma Yave, Petelo wa ntumwa okutukasakesanga twakala “nkal’avauka yo vumina Nzambi.” (Tanga 2 Petelo 3:11.) Muna tondakana kwa Nzambi, e nkal’eto ifwete kala yavauka, i sia vo, yavelela tuka muna fu, ngindu ye muna mwanda. Vana ntandu, tufwete mpe kala ye ‘mavangu ma vumi wa Nzambi’ metukanga muna zola yo zitu weto muna yandi. Muna kuma kiaki, muna tondakana kwa Nzambi ke tufwete fimpanga kaka mavangu meto ko, kansi ye kiwuntu kieto kiawonso. Wau vo Yave “osatanga ntima,” otomene zaya kana mavangu meto mavelela yovo ve. Ozeye wo mpe kana vo yandi kaka tusambilanga.—1 Tus. 29:17.

3. Nkia yuvu tufwete kiyuvula?

³ Nkadi ampemba wa Satana ke zolanga ko vo twatondakana kwa Nzambi. Muna kuma kiaki, ovanganga mawonso kimana twafwasa ngwizani eto yo Yave. Satana osadilanga luvunu muna kutuvukumuna yo kutuvambula yo Nzambi tusambilanga. (Yoa. 8:44; 2 Kor. 11:13-15) Diambote twakiyuvula: ‘Aweyi Satana kevuninanga o wantu? Adieyi ndenda vanga muna tanina ngwizani ame yo Yave?’

4. Muna vava fwasa ngwizani eto yo Nzambi, Satana nki kevavanga yivisa? Ekuma?

⁴ Yakobo wasoneka vo: “Konso muntu vana ken’ovukumunwa, ovo otwalakeso kwa diandi’keto, yo nekenwa. I bosi, eketo, ovo diyimiti, diwutidi esumu: vo i’sumu, ovo dizikukidi, diwutidi lufwa.” (Yak. 1:14, 15) Muna vava fwasa ngwizani eto yo Nzambi, Satana ovanganga mawonso mu yivisa ntim’eto una vo i tuku dia makani meto.

5, 6. (a) Nki kesadilanga o Satana mu vava yivisa ntima mieto? (b) Nkia ntambu kesadilanga o Satana mu kotesa makani mambi muna ntima mieto? Yamu nkia tezo kesadilanga ntambu miami?

⁵ Nki kesadilanga Satana mu yivisa ntim’eto? Muna Nkand’a Nzambi tutanganga vo: ‘Tuzeye wo vo twa Nzambi twina, e nza yawonso mu wisa kia ndiona wambi ilele.’ (1 Yoa. 5:19) Kimosi muna nwaninwa ya Satana i lekwa “yawonso in’omu nza.” (Tanga 1 Yoane 2:15, 16.) Se vioka mazunda ye mazunda ma mvu, Nkadi ampemba osadilanga nza yayi mu vuna wantu. Wau vo mu nza yayi tuzingilanga, tufwete sianga ngolo za venga ntambu miandi.—Yoa. 17:15.

⁶ Satana ovavanga kotesa makani mambi muna ntima mieto. Yoane wa ntumwa wayika ntambu ntatu kesadilanga o Satana: (1) “eketo dia nitu,” (2) “eketo dia meso” ye (3) “lusanu luavela lua zingu.” Satana wasadila ntambu miami miawonso muna tonta Yesu muna makanga. Wau vo Satana osadilanga ntambu miami se vioka mvu miayingi, e ngangu zandi za sadila mio zawokela kikilu. Ozeye o ntambu kalenda sadila muna vukumuna konso muntu. Vitila twabadika mana tulenda vanga muna kuyitanina, yambula twabadika una Nkadi ampemba kasadila ntambu miami muna vukumuna Eva, kansi kalenda vukumuna Mwan’a Nzambi ko.

7. Satana aweyi kasadila “eketo dia nitu” muna vukumuna Eva?

⁷ Wantu awonso madia bevwanga o mfunu muna zinga. O Mvangi eto wasema ntoto kimana wayimanga mbongo ayingi. Satana ovavanga sadila etima dia madia mu kutufila twayambula vanga luzolo lwa Nzambi. Badika una kavangila wo kwa Eva. (Tanga Etuku 3:1-6.) Satana wavovesa Eva vo avo odidi e bundu kia “nti a zayila wete yo bi” ke fwa kwandi ko. Wakudikila vo e lumbu kina kedia kio, okituka nze Nzambi. (Etu. 2:9) Edi kazola vova Nkadi ampemba vo ke diakala mfunu ko kwa Eva mu lemvokela Nzambi muna kwamanana zinga. E mvovo miandi mia luvunu kikilu. Vava Nkadi ampemba kakotesa ngindu zazi muna ntim’a Eva, diavava vo kasola vana vena venga ngindu zazi yovo kwamanana yindula yo yambula vo etima dia dia e bundu diawokela. Kana una vo nti miayingi miakala muna mpatu mina kalenda dia, wakwamanana yindula dina Satana kamvovesa mu kuma kia nti wakala vana kati kwa mpatu, i bosi ‘wavela bundu yo dia kio.’ Muna mpila yayi, Satana wakotesa muna ntim’a Eva etima dia dia lekwa kina kasimwa kwa Mvangi andi.

8. Aweyi Satana kasadila “eketo dia nitu” muna tonta Yesu? Ekuma Satana kalendela kumvukumuna ko?

⁸ Satana ntambu wau mpe kasadila vava katonta Yesu muna makanga. Una kavanga lumbu 40 ye mafuku 40 muna makanga lembi dia, Satana wazola kumvukumuna muna sadila etima kakala diau dia dia. Satana wavova vo: “Ovo nge u Mwan’a Nzambi, voves’etadi diadi diakituka se mbolo.” (Luka 4:1-3) Diavava vo Yesu kabaka nzengo: Sadila nkum’andi wa vanga masivi muna lungisa nsatu zandi za dia yovo lembi wo sadila. Yesu wazaya wo vo kafwete sadila nkuma wau ko mu vava lungisa zolela ya yandi kibeni. Kana una vo nzala kakala zau, edi diasunda o mfunu kwa yandi i ngwizani andi yo Yave, ke madia ko. Yesu wavutula vo: “Diasonama vo, ke mu dia kaka ko i kezingil’o muntu, kansi mu mu konso edi divaikidi omu nu’a Nzambi.”—Mat. 4:4.

9. E mvovo “eketo dia meso” adieyi misonganga? Aweyi Satana kasadila eketo dia meso muna vukumuna Eva?

⁹ “Eketo dia meso” i ntambu wakaka kayika o Yoane una kesadilanga o Satana. E mvovo miami misonganga vo muntu olenda ketokela lekwa muna tala kwa nkatu. Satana wasadila eketo dia meso vava kavukumuna Eva. Wavova vo: ‘O meso meno metemoka.’ Etima dia dia bundu kina basimwa diawokela ekolo Eva katungununanga kio. Eva wamona vo o nti ‘wambote muna meso.’

10. Aweyi Satana kasadila “eketo dia meso” mu tonta Yesu? Yesu nkia mvutu kamvana?

¹⁰ Adieyi tuvova mu kuma kia Yesu? Satana ‘wansonga [Yesu] yintinu yawonso ya nza vana fulu. O Nkadi ampemba umvovese vo, kwa ngeye mvana kio, e wisa kiaki kiawonso, yo nkembo au.’ (Luka 4:5, 6) Yesu kamona yintinu yawonso ko ya nza, kansi mona-meso kia nkembo au. Satana edi kabanza vo Yesu wadi vukumunwa kwa ina kamona. Kondwa kwa nsoni, Satana wavova vo: “Onge ovo okund’oku luse luame, ozevo kiaku, kiawonso.”(Luka 4:7) Yesu kavava kana nkumbu mosi ko vo kakituka mpil’a muntu ona Satana kazola vo kakituka. Vana vau wamvutula vo: “Diasonama vo, o Yave wa Nzambi aku, i’fwete kunda, yandi kaka i’fwete sadila.”—Luka 4:8.

11. Aweyi Eva kavuninwa kwa Satana?

¹¹ I bosi, Yoane wayika “lusanu ­luavela lua zingu.” Vava Adami yo Eva bakala yau kaka ova nza, ke bakala yo una balenda kuyisanina ko vana meso ma wantu mu kuma kia ina bakala yau. Kana una vo i wau, bakituka akwa lulendo. Vava katonta Eva, Satana wamvovesa vo vakala ye lekwa kiamfunu kina Nzambi kanswekelanga. Nkadi ampemba wamvovesa vo e lumbu kedia e bundu kia “nti a zayila wete yo bi,” ‘okala nze Nzambi, yo zaya wete yo bi.’ (Etu. 2:17; 3:5) Satana wazola vo Eva kakwikila vo olenda kwandi zinga kondwa kwa Yave. Nanga lulendo i lwafila Eva mu kwikila muna luvunu lwalu. Wadia e bundu kina basimwa yo yindula vo kefwa kwandi ko. Eva vuna kayivuna.

12. Nkia mpila yakaka Satana kavavila vukumuna Yesu? O Yesu nkia mvutu kamvana?

¹² Nswaswani yo Eva, Yesu wasonga mbandu ambote ya lulembamu. Satana wavava kumvukumuna mu mpila yakaka, kansi Yesu kazola nkutu vanga diambu ko diadi sivikisa wantu yo tonta Nzambi. O vanga wo diadi songa vo nkwa lulendo. Ye sikididi kiawonso, Yesu wavutula vo: “Diavovwa vo, kutambidila (yovo tonta) Yave wa Nzambi aku ko.”—Tanga Luka 4:9-12.

13, 14. O unu, aweyi Satana kevavilanga kutuvukumuna?

¹³ O unu, Satana osadilanga ntambu nze mina kasadila kwa Eva yo Yesu. Osadilanga “eketo dia nitu” mu fila wantu mu kuyivana muna mavangu ma zumba yovo viokesa tezo muna dia yo nua. Osadilanga “eketo dia meso” mu vukumuna wantu mu talanga mavangu mansoni, musungula muna Internete. Vana ntandu, osadilanga ‘lusanu luavela lua zingu’ mu fila wantu bakituka akwa lulendo, mu vava kala ye kimfumu, etunda yovo mavwa mayingi.

¹⁴ “O Satana osadilanga e ‘lekwa in’omu nza’ nze una mbaki a mbizi kesadilanga e nekwa. Manekwa mama memonekanga vo mambote, kansi muna kati masiwa luvaku. Satana osadilanga ina wantu bemonanga vo yamfunu muna zingu kiau kia lumbu ke lumbu mu kubafila mu vanga diambu dikululanga nsiku mia Nzambi. Ekani dia ntambu miami i yivisa ngindu ye ntima mieto. Satana ozolele vo twakwikila vo o lungisa e zolela yeto yo vava kala ye zingu kiambote i diau disundidi o mfunu, ke mu vanga luzolo lwa Nzambi ko. Nga oyambula vo Satana kavukumuna muna ntambu miami?

15. Adieyi tulenda longoka muna mbandu a Yesu muna zizidila e ntonta za Satana?

¹⁵ Satana wavukumuna Eva, kansi kalenda vukumuna Yesu ko. Konso ntangwa ina Satana kavavanga kumvukumuna, Yesu wasadilanga Nkand’a Nzambi yo vova vo: “Diasonama” yovo “Diavovwa vo.” Avo tukala ye fu kia longoka Nkand’a Nzambi, tutoma zaya Nkand’a Nzambi yo sungamena sono ilenda kutusadisa mu kala ye ngindu zasikila vava tutontwanga. (Nku. 1:1, 2) O sungamena mbandu ya selo yakwikizi ya Nzambi, dilenda kutusadisa mu kubatanginina. (Roma 15:4) O vumi wa Yave, i sia vo, zola mana kezolanga yo menga mana kemenganga, ukututanina.—Nku. 97:10.

16, 17. E ngindu zeto aweyi zilenda vanga muna kiwuntu kieto?

¹⁶ Paulu wa ntumwa okutukasakesanga twasadilanga e ‘ntona zeto’ kimana twakituka e mpil’a wantu befilwanga kwa nyindu a Nzambi, ke kwa nyindu a nza ko. (Roma 12:1, 2) Muna songa o mfunu wa lunga-lunga ngindu zeto, Paulu wavova vo: “Tubangulang’a mbalu ye konso kina kianda kizangumukina muna zaya Nzambi, yo bunduna konso’kani muna tumama kwa Kristu.” (2 Kor. 10:5) Kiwuntu kieto kifilwanga kwa mana tuyindulanga. Muna kuma kiaki, tufwete sianga ngolo za yindulanga mana meyangidikanga Nzambi.—Fili. 4:8.

¹⁷ Avo tuzolele kala twavelela, tufwete venganga ngindu ye zolela yambi. Tufwete zola Yave “muna ntim’avelela.” (1 Tim. 1:5) Kansi, o ntima watekama yovo wazala yo umpuki. Ezak’e ntangwa ke tuzayanga ko kana yamu nkia tezo tuvukumwinwanga kwa ‘lekwa in’omu nza.’ (Yer. 17:9) Muna kuma kiaki, diamfunu twalemvokela luludiku lwa Paulu vo: “Nwiyitonta, kana mu lukwikilu nwina; nwiyizay’e ziku.” Vava tulongokanga o Nkand’a Nzambi, tufwete kiyuvulanga vo: ‘Nga ngindu ye zolela yame Nzambi iyangidikanga?’—2 Kor. 13:5.

18, 19. Ekuma tufwete sila ngolo za kala mpil’a wantu ana Yave kazolele vo twakala?

¹⁸ Diambu diakaka dilenda kutusadisa mu lembi vukumunwa kwa ‘lekwa in’omu nza’ i sungamena mvovo emi mia Yoane: “E nza mpe vempoka ivempoka, y’eketo diandi: vo i ndion’ovangang’o luzolo lua Nzambi, zing’aka kezinganga yakwele mvu.” (1 Yoa. 2:17) Wantu ayingi bebanzanga vo e nza yayi ifilwanga kwa Satana ikala kaka yakwele mvu. Kansi, vekala ye lumbu ifwaswa emvimba. Yawonso in’omu nza ya Satana ivempoka. O sungamena e diambu diadi dilenda kutusadisa mu lembi vukumunwa kwa ntambu mia Nkadi ampemba.

¹⁹ Petelo wa ntumwa okutukasakesanga twakala mpil’a wantu ana betondakananga kwa Nzambi ekolo ‘tuvingilanga yo sutil’e ngiz’a lumbu kia Nzambi, kina kina vo, ezulu, wau dikwam’o tiya, dizeloka, o mazuku mezeloka muna mbangazi.’ (2 Pet. 3:12) Fioti kaka fisidi, e lumbu kiaki kikwiza. O Yave ofwasa mawonso ma nza ya Satana. Ekolo tuvingilanga lumbu kiaki, Satana okwamanana sadila ‘lekwa in’omu nza’ mu vava kutuvukumuna nze una kavanga kwa Eva yo Yesu. Ke tufwete tanginina Eva ko yo vava lungisa zolela ya yeto kibeni. O vanga wo disonga vo Satana tuzolele kakala nzambi eto. Tufwete tanginina Yesu yo venga ntambu miami, kana nkutu vo milenda moneka vo miambote. Yambula konso muntu mu yeto kakwamanana sia ngolo za kala mpil’a muntu ina Yave kazolele vo kakala.