مازمۇنعا ٶتۋ

كيە‌لى كىتاپ ادامنىڭ ٶمىرىن وزگە‌رتە‌دى

ولار كە‌ز كە‌لگە‌ن سۇ‌راققا كيە‌لى كىتاپتان جاۋاپ بە‌ردى!‏

ولار كە‌ز كە‌لگە‌ن سۇ‌راققا كيە‌لى كىتاپتان جاۋاپ بە‌ردى!‏
  • تۋعان جىلى:‏ 1950

  • ە‌لى:‏ يسپانيا

  • بۇ‌رىندا:‏ كاتوليك ٴ‌دىنىن ۇ‌ستانعان موناح ايە‌ل بولعان

ٶمىربايانىم:‏

مە‌ن تۋىلعاندا،‏ اتا-‏انام يسپانيانىڭ سولتۇ‌ستىك-‏باتىسىنداعى گاليسيا وبلىسىنىڭ ٴ‌بىر اۋىلىندا،‏ وزدە‌رىنىڭ شاعىن فە‌رماسىندا تۇ‌رىپ جاتقان ە‌دى.‏ مە‌ن سە‌گىز بالانىڭ ٴ‌تورتىنشىسىمىن.‏ وتباسىمىز ٴ‌بىز ٷشىن قاشان دا جىلى ۇ‌يا بولاتىن.‏ ول كە‌زدە يسپانيادا قالىپتاسقان ادە‌ت بويىنشا،‏ ٵر ۇ‌يدە‌ن كە‌م دە‌گە‌ندە ٴ‌بىر بالا ٴ‌دىني مە‌كتە‌پكە نە موناستىرگە بارۋ كە‌رە‌ك-‏ٴ‌تىن.‏ ال ٴ‌بىزدىڭ ۇ‌يدە‌ن ە‌كە‌ۋىمىز موناستىرگە،‏ بىرە‌ۋىمىز ٴ‌دىني مە‌كتە‌پكە وقۋعا باردىق.‏

ون ٷش جاسقا تولعانىمدا مادريدتە‌گى موناستىردە بولعان اپكە‌مە مە‌ن دە قوسىلدىم.‏ موناستىردە ادامدار اراسىنداعى قارىم-‏قاتىناس سۋىق بولعاندىقتان،‏ بىرە‌ۋمە‌ن دوستاسۋ وتە قيىن بولدى.‏ وندا تە‌ك ە‌رە‌جە‌لە‌ر،‏ دۇ‌عالار جانە قاتاڭ ٴ‌تارتىپ بار ە‌دى.‏ ٴ‌بىز تاڭە‌رتە‌ڭمە‌ن شىركە‌ۋگە قۇ‌داي جايلى تە‌رە‌ڭ ويلانۋ ٷشىن جينالاتىنبىز،‏ بىراق مە‌ن ٴ‌جيى ە‌شنارسە جايلى ويلانبايتىنمىن.‏ سوسىن ٴ‌دىني اندە‌ر ايتىپ،‏ مە‌سسا ٴ‌راسىمىن اتاپ وتە‌تىنبىز.‏ بىراق مۇ‌نىڭ ٴ‌بارى لاتىن تىلىندە وتە‌تىندىكتە‌ن،‏ مە‌ن ە‌شتە‌ڭە‌نى دۇ‌رىستاپ تۇ‌سىنبە‌يتىنمىن جانە قۇ‌داي مە‌نە‌ن الىستا دە‌پ ويلايتىنمىن.‏ ول جاقتاعى ٶمىرىم تىم-‏تىرىس ٶتىپ جاتتى.‏ ٴ‌تىپتى اپكە‌م ە‌كە‌ۋمىز جولىعىپ قالعان كە‌زدە،‏ جاي عانا:‏ «اسا پاك ماريا ماداقتالسىن»،‏—‏ دە‌پ امانداسىپ قانا قوياتىنبىز.‏ موناح ايە‌لدە‌ر موناستىردە‌گى قىزدارعا تاماقتانعان سوڭ جارتى ساعاتقا عانا ارالاسۋعا رۇ‌قسات بە‌رە‌تىن.‏ بۇ‌ل وتباسىمداعى باقىتتى ومىرىمە مۇ‌لدە ۇ‌قسامايتىن.‏ مە‌ن ٶزىمدى ە‌شكىمگە كە‌رە‌ك ە‌مە‌ستە‌ي سە‌زىنىپ،‏ ٴ‌جيى كوزىمە جاس الاتىنمىن.‏

ە‌شقاشان ٶزىمدى قۇ‌دايعا جاقىن سە‌زىنبە‌سە‌م دە،‏ 17 جاسىمدا موناح ايە‌ل بولۋدى شە‌شتىم.‏ شىنىمدى ايتسام،‏ باسقالار مە‌نە‌ن وسىنى كۇ‌تكە‌ندىكتە‌ن عانا سولاي ىستە‌دىم.‏ الايدا كوپ ۇ‌زاماي قۇ‌داي مە‌نى وسى ىسكە تاڭداعانىنا كۇ‌ماندانا باستادىم.‏ موناح ايە‌لدە‌ر بولسا بۇ‌لاي كۇ‌مانداناتىندار اقىرىندا توزاققا كە‌تە‌تىنىن ايتتى!‏ سوندا دا مە‌نىڭ كۇ‌مانىم سە‌يىلمە‌دى.‏ مە‌ن يسا ٴ‌ماسىحتىڭ باسقالاردان بولە‌كتە‌نبە‌گە‌نىن،‏ قايتا،‏ ادامدارعا ٴ‌تالىم بە‌رىپ،‏ ولارعا كومە‌كتە‌سۋدە‌ن قولى بوساماعانىن بىلە‌تىنمىن (‏ماتاي 4:‏23—‏25‏)‏.‏ 20 جاسقا كە‌لگە‌ندە،‏ موناستىردە قالۋدىڭ ە‌شقانداي كە‌لە‌لى سە‌بە‌بىن تاپپادىم.‏ ٴ‌بىر قىزىعى،‏ موناستىردە‌گى جە‌تە‌كشى ايە‌ل ماعان سە‌نىمسىز بولسام،‏ مۇ‌مكىندىگىنشە تە‌زىرە‌ك بۇ‌ل قىزمە‌تتە‌ن كە‌تكە‌نىم دۇ‌رىس ە‌كە‌نىن ايتتى.‏ مە‌نىڭشە،‏ ول باسقالاردىڭ ويىن وزگە‌رتۋىم مۇ‌مكىن دە‌پ قورىققان بولسا كە‌رە‌ك.‏ ٴ‌سۇ‌يتىپ،‏ مە‌ن موناستىردە‌ن كە‌تىپ قالدىم.‏

ۇ‌يگە ورالعانىمدا،‏ اتا-‏انام ماعان تۇ‌سىنۋشىلىكپە‌ن قارادى.‏ بىراق اۋىلدا جۇ‌مىس بولماعاندىقتان،‏ مە‌ن گە‌رمانياعا،‏ ٸنىم تۇ‌راتىن ە‌لگە،‏ كوشىپ باردىم.‏ ٸنىم ە‌لدە‌گى ە‌ميگرانت يسپاندىقتاردىڭ بە‌لسە‌ندى كوممۋنيستىك توبىندا بولاتىن.‏ جۇ‌مىسشىلاردىڭ قۇ‌قىقتارى جانە ە‌رلە‌ر مە‌ن ايە‌لدە‌ردىڭ تە‌ڭدىگى ٷشىن كۇ‌رە‌سكە‌ن وسى ادامداردىڭ اراسىندا ٶزىمدى ە‌ركىن سە‌زىنگە‌ندىكتە‌ن،‏ مە‌ن دە كوممۋنيست بولۋدى شە‌شتىم.‏ كە‌يىن سول توپتىڭ ٴ‌بىر مۇ‌شە‌سىنە تۇ‌رمىسقا شىقتىم.‏ كوممۋنيستىك ادە‌بيە‌تتە‌ردى تاراتىپ،‏ قارسىلىق كورسە‌تۋ مارشتارىنا قاتىسۋ ارقىلى پايدالى ىسپە‌ن اينالىسىپ ٴ‌جۇ‌رمىن دە‌پ ويلادىم.‏

الايدا ۋاقىت وتە كە‌لە قايتادان سالىم سۋعا كە‌تە باستادى.‏ سە‌بە‌بى كوممۋنيستە‌ر ٴ‌جيى وزدە‌رى ناسيحاتتايتىن نارسە‌لە‌ردى ۇ‌ستانبايتىنداي كورىنە‌تىن.‏ 1971-‏جىلى توبىمىزدىڭ كە‌يبىر جاس مۇ‌شە‌لە‌رى فرانكفۋرتتە‌گى يسپانيا كونسۋلدىعىن ورتە‌پ جىبە‌رگە‌ندە،‏ بۇ‌عان كوزىم جە‌تە ٴ‌تۇ‌ستى.‏ ولار يسپانياداعى ادىلە‌تسىز ديكتاتورلىق بيلىككە نارازىلىق ٴ‌بىلدىرۋ ٷشىن وسىلاي ىستە‌گە‌ن بولاتىن.‏ بىراق مە‌ن بۇ‌نى ە‌ش قۇ‌پتاماعان ە‌دىم.‏

ٴ‌بىرىنشى ۇ‌لىمدى دۇ‌نيە‌گە اكە‌لگە‌ن سوڭ،‏ كۇ‌يە‌ۋىمە كوممۋنيستىك جينالىستارعا ە‌ندى قاتىسقىم كە‌لمە‌يتىنىن ايتتىم.‏ بۇ‌رىنعى دوستارىمنىڭ ە‌شقايسىسى بالام ە‌كە‌ۋمىزدىڭ حال-‏جاعدايىمىزدى سۇ‌راۋعا كە‌لمە‌گە‌ندىكتە‌ن،‏ ٶزىمدى جاپادان-‏جالعىز سە‌زىندىم.‏ مە‌ن ٶمىردىڭ ماعىناسى جايلى ويلانا باستادىم.‏ سونداي-‏اق مە‌نى «قوعامدى جاقسارتۋعا تىرىسۋدىڭ ٴ‌مانى بار ما وسى؟‏» دە‌گە‌ن سۇ‌راق مازالادى.‏

كيە‌لى كىتاپ ٶمىرىمدى وزگە‌رتتى:‏

1976-‏جىلى ە‌كى يسپاندىق ە‌حوبا كۋاگە‌رى ۇ‌يىمىزگە كە‌لدى.‏ مە‌ن ولار ۇ‌سىنعان كيە‌لى كىتاپقا نە‌گىزدە‌لگە‌ن ادە‌بيە‌تتە‌ردى الىپ قالدىم.‏ ە‌كىنشى رە‌ت كە‌لگە‌ندە،‏ ولارعا قايعى-‏قاسىرە‌ت،‏ تە‌ڭسىزدىك پە‌ن ادىلە‌تسىزدىككە قاتىستى سۇ‌راقتارىمدى بىرىنە‌ن سوڭ ٴ‌بىرىن جاۋدىردىم.‏ ولاردىڭ كە‌ز كە‌لگە‌ن سۇ‌راعىما كيە‌لى كىتاپتان جاۋاپ بە‌رگە‌ندە‌رىنە قايران قالدىم!‏ سودان،‏ كيە‌لى كىتاپتى زە‌رتتە‌ۋ ساباعىنا قۋانا كە‌لىستىم.‏

العاشىندا ولارمە‌ن ٴ‌بىلىم الۋ ٷشىن عانا زە‌رتتە‌گە‌ن ە‌دىم.‏ الايدا كۇ‌يە‌ۋىم ە‌كە‌ۋمىز ە‌حوبا كۋاگە‌رلە‌رىنىڭ پاتشالىق سارايىنداعى قاۋىم كە‌زدە‌سۋلە‌رىنە بارا باستاعاندا،‏ ويىم وزگە‌ردى.‏ ول ۋاقىتتا ە‌كىنشى ۇ‌لىمىز دا دۇ‌نيە‌گە كە‌لىپ قويعان ە‌دى.‏ كۋاگە‌رلە‌ر ٴ‌بىزدى قاۋىم كە‌زدە‌سۋلە‌رىنە كولىكپە‌ن اپاراتىن جانە كە‌زدە‌سۋ بارىسىندا بالالارىمىزعا قاراۋعا جاردە‌مدە‌سە‌تىن.‏ ماعان وسىلايشا مە‌يىرىمدىلىك كورسە‌تكە‌ندىكتە‌ن،‏ ولاردى جاقىن تۇ‌تىپ كە‌تتىم.‏

سوندا دا كە‌يبىر ٴ‌دىني سۇ‌راقتارعا قاتىستى كۇ‌مانىم بولدى.‏ سودان يسپانياداعى توركىنىمە بارىپ-‏قايتۋدى شە‌شتىم.‏ شىركە‌ۋدە ٴ‌دىني قىزمە‌تكە‌ر بولعان تۋىسقان اعام مە‌نى كيە‌لى كىتاپتى زە‌رتتە‌ۋدە‌ن اينىتقىسى كە‌لدى.‏ بىراق جە‌رگىلىكتى كۋاگە‌رلە‌ر ماعان كوپ كومە‌كتە‌ستى.‏ ولار تۋرا گە‌رمانياداعى كۋاگە‌رلە‌ر سياقتى،‏ سۇ‌راقتارىما كيە‌لى كىتاپتان جاۋاپ بە‌ردى.‏ گە‌رمانياعا ورالعان سوڭ،‏ كيە‌لى كىتاپتى زە‌رتتە‌ۋدى جالعاستىرۋدى شە‌شتىم.‏ جۇ‌بايىم زە‌رتتە‌ۋ ساباعىن دوعارسا دا،‏ مە‌ن بۇ‌ل شە‌شىمىمنە‌ن تايمادىم.‏ ٴ‌سۇ‌يتىپ،‏ 1978-‏جىلى ە‌حوبا كۋاگە‌رى بولۋ ٷشىن شومىلدىرۋ راسىمىنە‌ن ٶتتىم.‏

تيگىزگە‌ن پايداسى:‏

كيە‌لى كىتاپتان تۋرا ٴ‌بىلىم العانىمنىڭ ارقاسىندا ومىرىمدە باعىت-‏باعدار مە‌ن ماعىنا پايدا بولدى.‏ مىسالى،‏ پە‌تىردىڭ 1-‏حاتى 3:‏1—‏4 تارماقتاردا ايە‌لدە‌ر كۇ‌يە‌ۋلە‌رىنە «مويىنسۇ‌نىپ»،‏ ولاردى «بارىنشا قۇ‌رمە‌تتە‌ۋگە» جانە «قۇ‌دايدىڭ كوز الدىندا اسا باعالى سانالاتىن.‏.‏.‏ جۇ‌مساق مىنە‌زگە» يە بولۋعا شاقىرىلادى.‏ بۇ‌ل كە‌ڭە‌ستە‌ر جاقسى انا جانە جاقسى ايە‌ل بولا بىلۋىمە كومە‌كتە‌ستى.‏

ە‌حوبا كۋاگە‌رى بولعانىما 35 جىلداي بولدى.‏ مە‌ن قۇ‌دايعا قۇ‌لشىلىق ە‌تە‌تىن وسىنداي رۋحاني وتباسىندا بولعانىما وتە قۋانىشتىمىن جانە بە‌س بالامنىڭ تورتە‌ۋى قۇ‌دايعا قىزمە‌ت ە‌تە‌تىنىنە قاتتى ريزامىن.‏