Isuroyo Dagiti Annakyo
Dagidiay Nagsurat Maipapan ken Jesus
PAGAY-AYATYO kadi a basaen ti maipapan ken Jesus?— * Masdaaw ti dadduma a makaammo nga awan ti linaon ti Biblia nga insurat ni Jesus. Kaskasdi, adu ti ibaga kadatayo ti walo a mannurat iti Biblia maipapan kenkuana. Nagbiagda amin idi panawen ni Jesus, ket salaysayenda dagiti insurona. Mainaganam kadi dagiti walo?— Isuda da Mateo, Marcos, Lucas, ken Juan. Dagiti uppat a sabali pay isu da Pedro, Santiago, Judas, ken Pablo. Adda kadi ammom maipapan kadagitoy a mannurat?—
Umuna pay a pagsaritaantayo ti maipapan kadagiti tallo a mannurat a karaman met kadagiti 12 nga apostol ni Jesus. Ammom kadi dagiti naganda?— Da Pedro, Juan, ken Mateo. Insurat ni Pedro dagiti dua a surat para kadagiti padana a Kristiano. Imbagana kadakuada dagiti ammona nga inaramid ken imbaga ni Jesus. Ukagem ti Bibliam iti 2 Pedro 1:16-18, ket basaem ti panangdeskribir ni Pedro iti nangngegna a kinuna ni Jehova a Dios maipapan ken Jesus.—Mateo 17:5.
Insurat ni apostol Juan dagiti lima a libro ti Biblia. Isu ti kaabay ni Jesus iti naudi a rabii a pannakipangan dagiti adalan iti Apoda. Siiimatang met ni Juan idi natay ni Jesus. (Juan 13:23-26; 19:26) Insurat ni Juan ti maysa kadagiti uppat a salaysay ti Biblia maipapan iti biag ni Jesus a naawagan iti Ebanghelio. Insuratna met ti Apocalipsis nga inted ni Jesus kenkuana ken dagiti tallo a surat iti Biblia a naipanagan kenkuana. (Apocalipsis 1:1) Ni Mateo, a dati nga agsingsingir iti buis, ti maikatlo a mannurat iti Biblia a nagbalin nga apostol ni Jesus.
Dua a sabali pay a mannurat iti Biblia ti makaam-ammo unay ken Jesus. Dagitoy dagiti in-inaudi a kakabsatna, annak met ida ni Jose ken Maria. (Mateo 13:55) Idi damo, saanda a nagbalin nga adalan ni Jesus. Impagarupda pay ketdi nga agmauyong gapu iti kinaregtana a mangasaba. (Marcos 3:21) Siasino dagitoy a kakabsatna?— Maysa kadakuada ni Santiago, a nangisurat iti Santiago a libro ti Biblia. Ti sabali ket ni Judas, a nangisurat iti Judas a libro ti Biblia.—Judas 1.
Da Marcos ken Lucas ti dua pay a nagsurat maipapan iti biag ni Jesus. Ti ina ni Marcos, a ni Maria , adda dakkel a balayna idiay Jerusalem, a sadiay ti naggigimongan dagiti immuna a Kristiano, agraman ni apostol Pedro. (Aramid 12:11, 12) Adu a tawen sakbayna, iti rabii a rinambakan ni Jesus ti maudi a Paskua a kadua dagiti apostolna, mabalin a sinurot ida ni Marcos idi napanda iti minuyongan ti Getsemani. Idi naaresto ni Jesus, dagiti soldado kinemmegda ni Marcos, ngem nakalibas ket imbatina ti pagan-anayna.—Marcos 14:51, 52.
Nangato ti adal ni Lucas kas maysa a doktor a nalawag a nagbalin nga adalan kalpasan a natay ni Jesus. Inadalna a naimbag ti kabibiag ni Jesus ket nangisurat iti nalawag, umiso a pakasaritaan maipapan iti dayta. Kalpasanna, kinaduaanna ni apostol Pablo iti trabaho a panagdaliasat ken insuratna met ti Aramid a libro ti Biblia.—Lucas 1:1-3; Aramid 1:1.
Ni Pablo ti maikawalo a mannurat iti Biblia a nagsurat maipapan ken Jesus. Nagadal iti sidong ti nalatak nga abogado a ni Gamaliel. Ni Pablo, a naawagan idi a Saulo ket inaywanan ken insuro dagiti Fariseo. Ginurana dagiti adalan ni Jesus ket nakiraman a nangpapatay kadakuada. (Aramid 7:58–8:3; 22:1-5; 26:4, 5) Ammom kadi no kasano a naammuan ni Pablo ti kinapudno maipapan ken Jesus?—
Agturturong idi ni Pablo idiay Damasco tapno arestuenna dagiti adalan ni Jesus idi kellaat a nabulsek babaen iti nakaranraniag a lawag manipud langit. Nangngegna ti timek a nagimtuod: “Saul, Saul, apay nga idaddadanesnak?” Ni Jesus ti agsasao! Imbaonna ni Pablo a mapan idiay Damasco. Kalpasanna, inturong ni Jesus ti adalan a ni Ananias a makisao ken Pablo, ket nagbalin ni Pablo nga adalan ni Jesus. (Aramid 9:1-18) Insurat ni Pablo ti 14 a libro ti Biblia, mangrugi iti Roma ken agtultuloy agingga iti Hebreo.
Narugiam kadin a basaen dagiti libro ti Biblia maipapan ken Jesus wenno adda kadin nangibasa kenka kadagitoy?— No rugiam itan nga ammuen ti sasawen ti Biblia maipapan ken Jesus bayat nga agtutuboka pay, ar-aramidem ti maysa kadagiti kasayaatan a banag iti biagmo.
^ par. 3 No adda ubing a kaduam nga agbasa, ti uged ket pammalagip nga agsardengka biit ket iturongmo ti saludsod kenkuana.