No Kasano a Maispalto ti Daga

NUPAY nakalkaldaang ti masakbayan ti aglawlaw ti daga, tarigagayantayo a malasatanna dayta. Kasta ti kayattayo, ta daytoy ngamin ti pagtaengantayo​—ken manginanamatayo a pagtaenganto dagiti annaktayo ken ti annakda. Adda aya aniaman a maaramidantayo a mangpabileg iti dayta a namnama?

Kinapudnona, nupay maseknan ti kaaduan a tattao maipapan iti aglawlaw, adu latta ti agibasura iti daga ken karayan, wenno baybay-anda a silulukat dagiti silaw uray di maus-usar. Kasla barengbareng dagita a tignay, ngem dakkel ti maitulongna no naannad ti tunggal maysa kadagiti binilion a tattao ditoy daga. Ti nainut a panagusar iti koriente, pannakitinnulong kadagiti programa a panag-recycle, ken umiso a panagibasura ket makatulong a mangsalaknib iti aglawlaw. Babaen kadagiti ugalitayo, maipakitatayo itan a maseknantayo iti daga.

Nupay kasta, ditay makontrol ti kababalin ti kaaduan a tattao iti aglawlawtayo. Kayat kadi a sawen daytoy nga awanen ti pangnamnamaan?

Asidegen ti Nasaysayaat a Solusion

Sigun iti magasin a Time, ti komento ni Thilo Bode, a mangibagi iti organisasion a Greenpeace, ipatuldona ti kangrunaan a makagapu iti parikut ti aglawlaw: “Ti kangrunaan a panggepmi isu ti panangibaga kadagiti korporasion a saan nga umdas ti panangpanunotda laeng no kasano a mapataud ken mausar dagiti produktoda no di ket rumbeng nga amirisenda met no kasano ti pannakaibelleng dagiti produktoda kalpasan a mausar dagitoy.” Nakalkaldaang ta makaaramidtayo kadagiti tagilako, ammotayo no kasano nga usaren dagitoy, ngem saan nga umiso ti panangibellengtayo kadagitoy. No dadduma, saan la ngamin nga ammo dagiti tattao no kasano ti natalged a panangibelleng kadagitoy.

Adda limitasion ti tattao ngem awan ti limitasion ti Namarsua iti daga. Impakitanan ti di maartapan a siribna kadagiti pinarsuana a makitkitatayo ditoy daga. Ammona ti mangaramid, mangusar, ken mangibelleng a siuumiso kadagiti bambanag. Automatiko ti kaaduan a sistema nga inaramidna. Agtubo ti bukel, dumakkel ti mula ken agbunga. Kalpasanna, matay​—sa marunaw ti amin nga elemento dayta ngem awan ti tumaud  a polusion, ket mabalin manen a mausar! Daytoy ti kasayaatan a panagibasura. Awan ti makasabidong a polusion!

Saan nga inranta ti Namarsua a ti daga ket agbalin a di mapagnaedan a pagbasuraan. Kastoy ti mabasatayo iti Biblia, idiay Isaias 45:18: “Daytoy ti kinuna ni Jehova, . . . Isu ti pudno a Dios, ti Nangporma iti daga ken ti Nangaramid iti dayta, Isu Daydiay sititibker a nangipasdek iti dayta, a saanna a pinarsua a maipaay laeng iti awan kapapay-anna, a nangbukel iti dayta tapno mapagnaedan.”

No inaramid ti Dios ti daga a pagnaedan, apay a pinalubosanna ti kastoy a nakalkaldaang a kasasaad? Ilawlawag ti Biblia nga idi damo, naisaad ti tao iti maysa a paraiso. Kinapudnona, pinanggep ti Dios nga agsaknap daytoy a Paraiso agingga iti ungto ti daga ken mapno iti tattao. (Genesis 1:28) Nupay kasta, rimsua ti iyaalsa. Saan a kayat ti immuna a lalaki ken babai ti agtultuloy nga agpaituray iti Dios.

Pinalubosan ti Dios a padasen ti tattao ti bukodda a panangituray. Makadidigra dagiti nagbanaganna, kas makitkitatayo itatta. Nabatad nga impakita ti tattao a dida marisut dagiti parikutda. Saan a basol ti Dios ti napasamak. Pudno ti ibagbaga ti Biblia kadagiti amin a kagimongan ti tao: “Nagtignayda iti makadadael iti biangda a mismo; saanna ida nga annak, adda kadakuada a mismo ti pilaw. Maysa a kaputotan a nakillo ken tiritir!”​—Deuteronomio 32:5.

Nupay kasta, saan a baybay-an ti Dios a madadael ti daga. Agtignayto sakbay a nagabay unayen, sakbay nga agbalin ti daga a di mapagnaedan a pagbasuraan. Kasano nga ammotayo dayta? Ilawlawag ti Apocalipsis 11:18: “Nagpungtot dagiti nasion, ket dimteng ti bukodmo a pungtot, ken ti naituding a tiempo . . . tapno dadaelem dagidiay mangdaddadael iti daga.” Mapasardengto ti pannakadadael ti daga.

Matungpalto ti orihinal a panggep ti Dios iti daga, nga agbalin dayta a maysa a paraiso. Adun ti imbaga ti Dios a mangpatalged iti daytoy. Kas pagarigan, kinunana: “Kasta ti pagbalinanto ti saok a rummuar manipud iti ngiwatko . . . saanto nga agsubli kaniak nga awanan kadagiti nagbanagan, no di ket sigurado nga aramidennanto daydiay pagragsakak.” (Isaias 55:11) Mabalinmo a tagiragsaken ti panangbasa iti Isaias kapitulo 35. Sadiay a dineskribir ti Dios ti panagbalin dagiti nadadael a daga a kasla minuyongan a parke ken nabunga a kataltalonan.

Uray pay itan, no mapasardeng ti polusion, nakaskasdaaw a makita ti maaramidan ti daga a panangpabaro a mismo iti bagina. Kasta ti panangparsua ti Dios iti daga. No mapasardeng ti nakaro a panangrugit iti daga, adu a nagbabassit nga organismo iti danum ken daga ti mangtarimaan iti adu a nadadael. Maysa pay, adda pamatiantayo nga inton bumallaet ti Dios ken iturongna dagiti bambanag, ad-adda pay nga epektibo daytoy a panangpabaro. Kabaelanna a sanayen ken naan-anay nga iturong dagiti tattao. Dayta ti saan a kabaelan ita dagiti tattao.

Gapuna, adda nasayaat a masakbayan ti daga. Maispalto dagiti mula ken animal. Awanton dagiti listaan ti adu a kita nga agpegpeggad a maungaw. Nadalusto manen ti angin ken danumtayo. Addanto sadiay dagiti natulnog a tattao a mangsagrap iti dayta. Kayatmo kadi a makita dayta? Mabalin. Kasano? Ibinsabinsa ti Biblia no ania ti aramidem. Apay a dimo sukimaten a naan-anay ti Biblia tapno maammuam ? Kiddawem kadagiti mangipabpablaak iti daytoy a magasin a kayatmo ti makiuman iti makatulong kenka a mangirugi iti panagsukimatmo. Apay ngarud a palabsem ti gundaway a mangammo no kasano nga agnanayon a masagrapyo a sangapamiliaan ti nadalus nga aglawlaw?