Ịtọ Ẹla Bwu Ẹga nya Angị Wa Apwụ Nyahị

Ẹ-ẹga nya ehile ọlẹ ká ịBayịbụụ da u-uhye nya abwọlẹ kị ka kpa ịwọ họ lẹ, anyị Alibeenu nya iJihova à tị́ yẹ abwọlẹ kị kaa họ la ịwọ nya ọngịnyị ụka kị ja họọ utoji?

Ọkọkọ nyọka chị eje kpụnịrọ ang ọlẹ kọ́ háahị lee kpụnịrọ ẹla ọlẹ ká angị họ utoji ya lẹ, ọng myị́ ọng nya Angịnyị nya ịKịrayịsị baba nyọka kụ irya yẹẹyẹẹ ju ẹla ọlẹ ká ịBayịbụụ ya, chajị o ri ẹla ọlẹ kọ gwoo ọwa lịlọmwu bala iJihova kem ịnyị.

IJihova, kọ ri ọngọlẹ kọ la ọhịhị nyahị da ehile nyori ọngọngọhẹ nyị ri ịwọ ka. (Ọmwụ Ọdada 9:3, 4) Ẹ-ẹpwụ nya ehile ọlẹ ká Ohe ya ha ala Isirẹlụ lụka onyogo, ọ ya jwaa abwọlẹ kị ka kpa ịwọ họ ang kaka ba chajị ịwọ ku ọmwakpa nya ọhịhị. Ọ da ehile yẹkẹẹ: “Ẹ-ẹpwụ nya ịwọ ọhịhị nya ang ọdịhụ ọnyị myị ọnyị à jị lẹ. Ịwọ ọọwa m̄ ya hanụ nyọka ya hụ ogidi kọ ka tụ ịhọbịrị nyanụ kịnyaa lẹ. Ịwọ ọlẹ kọ ri ọhịhị wẹ̄ à kaa tụ ịhọbịrị nyaa kịnyaa lẹ.” Ma kori ká ọngịnyị á tị nwụ iyo nya ang oriri bẹẹ? Ohe Oluhye yẹkẹẹ: “Ọngọọwa ka pá ịwọ nya iyo ọọwa hụrụ kọ ka tụ ịpyị kụrwọọ.” a (Ala iLivayị 17:11, 13) IJihova ma ehile ọwẹ da ụka lụmẹ-lụmẹ lẹ. (Ehile Ọmada 12:16, 24; 15:23) Ụpwụ nya ala iJuu ọhẹ kọ ri Soncino Chumash ya nyori: “Ọ́ há nyọka ya ịwọ ju a-ang nọ gbe ụka ọkịla ka, ma ị ka ya hụrụ ị-ịpyị chajị kị ka jẹ́-ẹ ya họ ịngịngịhyẹ kaka. Ọngọngọhẹ nya ala Isirẹlụ á kaa hu ịwọ nya ang ọhịhị ọkịla ọlẹ ká Ohe Oluhye họ ya ju a-ang nọ gbe ụka ọkịla nyọka ya ri lee ọ-kpa ha ang ọkịla ka.

Ọbaba nyọka kpa ehile nya iMosisi cheju lụka ọlẹ ká iMesaya gbu kpá. Ma, abwọlẹ ká Ohe yẹ ịwọ nya ang ọlịgọgọ á tị yẹda ka. Bwula ọngịrị nya olegu ịgọgọ nya Ohe Oluhye, alẹrụ nya iJisọsị da Angịnyị nya ịKịrayịsị ehile nyọka ‘chị ịgọ hi iwọ.’ Ehile ọwẹ á ri ẹla ọlẹ kị ka ya ẹhị da bwee ka, chajị ọ ju apyobwuna yẹẹyẹẹ lala ọ-ka cheji ba hi ụya ọhọhọ bala ojiga ọkpụkpụ. (Ụkụrwọ nya Alẹrụ 15:28, 29; 21:25) Ụka ká ịwọ o-go ju ọngịnyị be ehe ẹka lụmẹ-lụmẹ ka ẹkpẹ, Alibeenu nya iJihova jẹ nyori ọhọhọ ọọwa nyị́ pwoku ẹla ọlụpwụ ịgọgọ ka. b

Ụka ọhẹ ọngọ họ utoji ka byi ọlẹdụrụ nyị ka gbịlẹ ịwọ nyamwụ ju ang nụwa gụ epwihi ookpokpo myị ene nya ịnyịrọ o-gu ene (preoperative autologous blood donation, or PAD) chajị kori ka ọlẹdụrụ á baba nya ịwọ o-go ju, ọngọ họ utoji ka tịrị ịwọ ọọwa ẹkpẹ jwoo. Ma ịwọ ọ-gbịlẹ ju ang nụwa bala o-go ju ọngịnyị á myọnụ ju ẹla ọlẹ kị ya ụ-ụpwụ nya Ala iLivayị bala Ehile Ọmada ka. Ọ́ ha nyọka gbịlẹ ịwọ ju ang nụwa ka; ọ chịla nyọka yọọ hụrụ—lala o-ri ị wẹẹ tịrọọ ẹkpẹ ka ẹga nya Ohe. Ẹlịlẹhị ri, ehile nya iMosisi á ji alẹ kaka. Ma, Alibeenu nya iJihova tị ju ihi nya itiwe nya ehile nya Ohe Oluhye bala ọ-chị eje nyọka cheji ba hi ịwọ. Lẹ, áhị kaa gbịlẹ ịwọ nyahị ha ọngịnyị lee ọ-ya ịwọ nyahị ọlẹ kọ baba nyọka ya hụrụ ju ang nụwa kị ka tịrọọ ẹkpẹ juhi ka. Ọhọhọ ọwẹ á pwoku ehile nya Ohe ka.

Agbẹyị nya utoji ọhọhọ ịkịla lee ịwọ nya ọngịnyị ọ-chị yẹ á bịrị itiwe nya ehile nya Ohe kpụrụrụ ka. Ọ-chụ pwokwita, iru nya Angịnyị nya ịKịrayịsị kaa ya ẹga da nyọka chaa ịwọ yẹ lee ọ-gbilaa ịwọ nya ọwụla yẹ, ma ị tị kaa ya ịwọ ọọwa hụrụ ụka kị họ ang lọọ kpá. Agbẹyị nya utoji ịkịla ịlẹ kị lujwo gụ ọwẹ ka ji myị ká angị họ utoji ka tịtọ nyọka họ ang la ịwọ nya ọngịnyị.

Ọ-chụ pwokwita, ụka nya ịnyịrọ o-gu ene ịhyẹ, ị ka ya ang ku ọngịnyị kị ka gbile ịwọ nyamwụ kụwa. Ụka nya ọhọhọ ọlịnyị ị wụrụ hemodilution lẹ. Ị kaa go enyi jula ịwọ ọlẹ kọ hi ẹ-ẹpwụ nya ọlẹdụrụ. Ụka kọ nọ chẹẹ lẹ, ị kaa tịrị ịwọ nyamwụ ọlẹ kị gbile ẹkpẹ ju ka ẹpwụ nya ịnyịrọ nyamwụ lẹlẹ. Ụgbẹyị nya utoji ọhọhọ ọkịla juwa kị kaa wụrụ nya cell salvage. Ụka kị gu ọngịnyị ịnyịrọ ene, kọ juwa da ịwọ bwu ẹga ọọwa, ị kaa gbile ịwọ ọọwa ju ka ẹpwụ nya injin ọhẹ ọlẹ kọ kaa wọ́ọ ene kọ ka tịrọọ ẹkpẹ ka ẹpwụ nya ọlẹdụrụ ọwẹ. Ụ-ụgbẹyị ọkịla, ị kaa gbile ịwọ ju ka ẹpwụ nya injin ọhẹ ọlẹ kọ kaa juwa họ akụrwọ ịlẹ ká ẹga nya ịnyịrọ ịdatị-datị kaa họ (ọ-chụ pwokwita, ọkịlẹtụ, odu ohukohuko, lee egbachị). Ụka kị họ kpá, ị kaa tịrị ịwọ ọọwa ẹkpẹ ju ka ẹpwụ nya ọlẹdụrụ. Ụma ọkịla tị ri, ị kaa kpa ịwọ rụ ka ẹpwu nya injin ọlẹ kọ kaa chị ịwọ ebwo (centrifuge) chajị kị ka jẹ́-ẹ gba ụpa ịlẹ kị há ka lee ọ-la akama. Lee irya nyaa ka ri ọ-ka chị ịwọ ebwo chajị kị ka ya ụpa nyamwụ ọhẹ ju ẹga nya ịnyịrọ ọkịla. Ụka nya ịwọ ọ-chị yẹ ịhyẹ, ị kaa gbile ịwọ nya ọngịnyị, ya utoji jwoo, ene kị myịmyị kaa tịrọọ ẹkpẹ ju ka ẹpwụ nya ịnyịrọ nyamwụ.

Abwọlẹ kị kaa bwu họ utoji ịwẹ ka datị myị́, agbẹyị nya utoji ọhọhọ bala ịwọ ọ-chị yẹ inyeewe tị ka kpehe myị́ ịnyịnyị. Ụkụrwọ nyahị o ri nyọka kụ ẹhị yẹ iwe-ahụrụ ọnyị myị́ ọnyị bala ọ-ka cheje u-uhye nyamwụ ka. Ọngịnyị nya ịKịrayịsị ọnyị myị́ ọnyị ka cheje ha ịlọmwụ u-uhye abwọlẹ kị ka kpa ịwọ nyamwụ họ ụka nya ịnyịrọ o-gu ene, ịwọ ọ-chị yẹ bala ụka nya utoji ọhọhọ ịkịla. Neeji dẹẹ ene nya ụka nya utoji ọhọhọ, ọ chịla kọ ka wo ẹla bwu ẹga nya ọngọ họ utoji lee ọngọ jẹ́ ang chajị nya utoji u-uhye nya ang ọlẹ kị ka kpa ịwọ nyamwụ họ ụka nya utoji ọhọhọ. Ọọwa ọ ka chị eje kpụnịrọ abwọlẹ ká irya oleje nyamwụ ya ẹga da họọ lẹlẹ. (Yẹ akpa.)

Angịnyị nya ịKịrayịsị chịla kị ka kpịtịya nya ọnụ ọmyịmyị nyaa ọlẹ kị hu ịlaa ju Ohe ụ-ụbwọ bala ụkụrwọ nyọka la ọháha ẹ-ẹga nya Ohe ‘bwu ẹpwụ ọkịlẹtụ nyaa wuu, bwu ẹpwụ nya ugbodu okpukpuru nyaa wuu, bwu ẹpwụ nya ọngịrị nyaa wuu, bala irya omeme nyaa wuu ịnyịnyị.’ (ILuku 10:27) Alibeenu nya iJihova datị hi iru nya alodehe alẹ, chajị ị hu igu oriri nyaa bala Ohe Oluhye nya ang o-ju apyobwuna gụ ang ọkịla wuu. Ọngọ ya ọhịhị ha ang ịdịhụ wuu byihi wuu ahị nyị dahịhile ịwọ nya iya ọkịlaakịla nya iJisọsị. Ahị wa yẹkẹẹ: “Bwula ịKịrayịsi ọọwa, ahị la ọchịda nya Ohe Oluhye, ọlẹ ká ịKịrayịsị kpa ịwọ nya ịlọmwụ ra ihi nyamwụ wọnụ nyahị ju lẹlẹ. Ịnyị a du ká Ohe Oluhye hịnyọhi ịhọbịrị nyahị wuu hahị . . . lẹ.”—Ala Efesọsị 1:7.

[Ẹla Ọdawụlẹ ịla Eji]

[Akpa/Ifoto]

ỊTỌ ẸLA ỊLẸ KÁ KA TỊLỌNG

Kori ká oluda-á gbile ịwọ nyam ju ang lụka o-kpii, ene kọ ka tịrọọ ẹkpẹ jum, irya oleje nyam ka yẹ ịwọ ọwẹ nya ụpa nya ịnyịrọ nyam wẹẹ, lee m̀ tị́ baba nyọka ya “hụrụ ị-ịpyị”?

Kori ká oluda-á gbile ịwọ nyam ju ang, ya utoji jwoo, ene kọ ka tịrọọ ẹkpẹ jum, kpụnịrọ ẹla ọlẹ kam jẹ́ bwu ịBayịbụụ, ọkịlẹtụ ka lam eje?