May Biblia Bala si Jesus?
May Biblia Bala si Jesus?
WALA sing Biblia si Jesus. Ngaa? Bangod wala pa sing kompleto nga Biblia sang panahon ni Jesus kaangay sa karon. Apang, ang mga sinagoga may koleksion sang mga linukot nga nagaunod sing mga sinulatan nga bahin na sang Biblia karon. Ginbasa ni Jesus ang linukot ni Isaias sa sinagoga sang Nazaret. (Lucas 4:16, 17) Nabatian ni apostol Pablo ang “pagbasa sang kasogoan kag sang mga manalagna” sa Antioquia sa Pisidia. (Binuhatan 13:14, 15) Kag si disipulo Santiago nagsiling nga ang mga sinulatan ni Moises “ginabasa . . . sa mga sinagoga sa tagsa ka adlaw nga inugpahuway.”—Binuhatan 15:21.
May kaugalingon bala nga mga linukot sang Balaan nga Kasulatan ang mga tawo sang una nga siglo? Maathag nga may kaugalingon nga kopya ang taga-Etiopia nga eunuco sa palasyo ni Hara Candace, kay ‘nagalingkod sia sa iya kangga, nagabasa kay Isaias nga manalagna’ sang nakita sia ni Felipe sa dalan pakadto sa Gaza. (Binuhatan 8:26-30) Ginpangabay ni apostol Pablo si Timoteo nga dalhon “ang mga linukot, labi na ang mga pergamino.” (2 Timoteo 4:13, NW) Bisan pa wala ginsugid ni Pablo kon ano gid ini nga mga linukot, posible nga mga bahin ini sang Hebreong Kasulatan.
Suno kay Alan Millard, propesor sang Semitiko nga mga lenguahe, para sa mga Judiyo, ang pagpanag-iya sing mga linukot nga Kasulatan mahimo nga “para lamang sa pinili nga mga tawo sa Palestina, para sa tanan nga nagapangangkon nga may tinun-an, para sa pila ka Fariseo kag mga manunudlo kaangay ni Nicodemo.” Ang isa ka rason amo bangod mahal ini. Ginbanabana ni Millard nga “ang isa ka kopya sang tulun-an sang Isaias nagabili sing anom tubtob napulo ka denario” kag nagsiling pa sia nga ang kompleto nga Hebreo nga Biblia “may kadamuon nga 15 tubtob 20 ka linukot,” kag nagabili ini sing mga tunga sa tuig nga sueldo.
Wala ginsambit sang Biblia kon bala may kaugalingon nga linukot sang Biblia si Jesus ukon ang iya mga disipulo. Apang, indi mapanghiwala nga si Jesus sampaton sa Kasulatan, bangod ginpatuhuyan niya ang Kasulatan ukon saulado niya ini. (Mateo 4:4, 7, 10; 19:4, 5) Indi bala dapat nga tun-an naton karon sing maayo ang Biblia, bangod barato na lang ini kag mahapos matigayon?