Πώς να Κρατάτε το Θυμό Υπό Έλεγχο

ΠΡΙΝ από 2.000 και πλέον χρόνια, ο Αριστοτέλης χρησιμοποίησε τον όρο «κάθαρση» για να περιγράψει τον εξαγνισμό ή τη λύτρωση του θεατή από τη συναισθηματική ένταση που του δημιουργεί η παρακολούθηση μιας τραγωδίας. Το σκεπτικό ήταν ότι μετά την εκτόνωση της έντασης επακολουθεί μια αίσθηση ψυχικής ανάτασης.

Στις αρχές του προηγούμενου αιώνα, ο Αυστριακός νευρολόγος Σίγκμουντ Φρόιντ διατύπωσε μια παρεμφερή άποψη. Ισχυρίστηκε πως, αν οι άνθρωποι συγκρατούν ή καταπνίγουν τα αρνητικά τους συναισθήματα, αυτά θα επανεμφανιστούν αργότερα με τη μορφή κάποιας ψυχικής διαταραχής, όπως η υστερία. Συνεπώς, ο Φρόιντ υποστήριζε ότι πρέπει να εξωτερικεύετε το θυμό αντί να τον συγκρατείτε.

Πιο πρόσφατα, ερευνητές που έλεγξαν τη θεωρία της κάθαρσης τις δεκαετίες του 1970 και του 1980 βρήκαν από ελάχιστα ως καθόλου στοιχεία που να την επαληθεύουν. Αυτές οι διαπιστώσεις ώθησαν την ψυχολόγο Κάρολ Τάβρις να γράψει: «Είναι καιρός να φυτέψουμε μια σφαίρα στην καρδιά της υποθετικής θεωρίας περί κάθαρσης  και να τελειώνουμε μια και καλή με αυτήν. Η αντίληψη ότι η παρατήρηση της βίας (ή η εξωτερίκευσή της) μας απαλλάσσει από τα αισθήματα εχθρότητας δεν έχει επιβεβαιωθεί σχεδόν ποτέ από την έρευνα».

Ένας άλλος ψυχολόγος, ο Γκάρι Χάνκινς, δήλωσε: «Η έρευνα έχει δείξει ότι αν αφήνετε το θυμό σας να ξεσπάει ανεξέλεγκτα με σκοπό την κάθαρση, όχι μόνο δεν ηρεμείτε, αλλά καταλήγετε με ακόμα περισσότερη ένταση». Η αλήθεια είναι ότι οι ειδικοί σε θέματα ψυχικής υγείας μπορεί να μη συμφωνήσουν ποτέ μεταξύ τους στο ζήτημα της κάθαρσης. Εντούτοις, πολλοί άνθρωποι έχουν ωφεληθεί από μια άλλη πηγή σοφίας, την Αγία Γραφή.

«Άφησε το Θυμό»

Η αντίληψη περί ελέγχου του θυμού εκφράζεται ωραιότατα από τον Βιβλικό ψαλμωδό Δαβίδ: «Άφησε το θυμό και απομακρύνσου από την οργή· μην εξάπτεσαι και κάνεις κάτι κακό». (Ψαλμός 37:8) Το κλειδί για να μην πείτε ή κάνετε κάτι για το οποίο θα μετανιώσετε αργότερα είναι να συγκρατείστε εξαρχής ώστε να μην “εξάπτεστε”. Βέβαια, αυτό είναι πολύ πιο εύκολο στα λόγια παρά στην πράξη. Ωστόσο είναι εφικτό! Ας εξετάσουμε τρεις τρόπους με τους οποίους μπορείτε να θέσετε το θυμό σας υπό έλεγχο.

Μειώστε την Ένταση του Θυμού

Για να μειώσετε το θυμό, επιβραδύνετε το ρυθμό σας και χαλαρώστε. Προσπαθήστε να μην πείτε το πρώτο πράγμα που σας έρχεται στο μυαλό. Αν νιώθετε ότι ο θυμός φουντώνει μέσα σας και κινδυνεύετε να χάσετε την ψυχραιμία σας, εφαρμόστε την εξής Γραφική συμβουλή: «Η έναρξη της φιλονικίας είναι σαν να ελευθερώνει κανείς νερά· γι’ αυτό, προτού ξεσπάσει ο καβγάς, σήκω και φύγε».​—Παροιμίες 17:14.

Αυτό ακριβώς βοήθησε τον Τζακ να τιθασεύσει το βίαιο χαρακτήρα του. Ο πατέρας του όλη την ώρα έπινε και γινόταν πολύ επιθετικός. Καθώς μεγάλωνε ο Τζακ, έγινε και εκείνος βίαιος χαρακτήρας. Ο ίδιος αφηγείται: «Όταν θύμωνα, ήταν σαν να έπαιρνα φωτιά και ξεσπούσα βίαια με λόγια και γροθιές».

Ωστόσο, τα πράγματα άρχισαν να αλλάζουν όταν ξεκίνησε μια μελέτη της Γραφής με τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Κατάλαβε ότι με τη βοήθεια του Θεού μπορούσε να αλλάξει και να μάθει να ελέγχει το θυμό του. Και όντως άλλαξε! Ο ίδιος περιγράφει πώς αντέδρασε κάποια φορά που ένας συνεργάτης του νευρίασε και τον έβρισε: «Μου ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι. Μου ήρθε να τον αρπάξω και να τον πετάξω κάτω».

Τι τον βοήθησε να παραμείνει ήρεμος; Ο ίδιος εξηγεί: «Θυμάμαι ότι προσευχήθηκα: “Ιεχωβά, σε παρακαλώ, βοήθησέ με να ηρεμήσω!” Τότε, για πρώτη φορά στη ζωή μου, ένιωσα να με πλημμυρίζει γαλήνη, και βρήκα τη δύναμη να σηκωθώ και να φύγω». Ο Τζακ συνέχισε να μελετάει τη Γραφή. Αφιέρωσε πολύ χρόνο σε προσευχή και στοχασμό γύρω από εδάφια όπως το Παροιμίες 26:20 που λέει: «Όπου δεν υπάρχουν ξύλα, η φωτιά σβήνει». Τελικά, κατάφερε να επιβληθεί στο θυμό του.

Μάθετε να Χαλαρώνετε

«Η ήρεμη καρδιά είναι η ζωή της σάρκας». (Παροιμίες 14:30) Η εφαρμογή αυτής της θεμελιώδους Γραφικής αλήθειας μπορεί να βελτιώσει τη συναισθηματική, τη σωματική και την πνευματική υγεία ενός ατόμου. Αρχίστε μαθαίνοντας απλές μεθόδους χαλάρωσης, οι οποίες μπορούν να μειώσουν τα αισθήματα θυμού. Οι ακόλουθες τεχνικές έχουν αποδειχτεί αποτελεσματικές για  την καταπολέμηση του θυμού που σχετίζεται με το στρες:

● Πάρτε βαθιές ανάσες​—είναι ένας από τους καλύτερους και ταχύτερους τρόπους για να μειώσετε την ένταση του θυμού σας.

● Καθώς αναπνέετε βαθιά, να επαναλαμβάνετε μια λέξη ή φράση που σας ηρεμεί, όπως «χαλάρωσε», «δεν πειράζει», «δεν τρέχει τίποτα».

● Αφεθείτε σε κάτι που σας ευχαριστεί​—ίσως διάβασμα, μουσική, κηπουρική ή κάποια άλλη δραστηριότητα που σας χαλαρώνει.

● Να ασκείστε τακτικά και να τρέφεστε υγιεινά.

Προσαρμόστε τις Προσδοκίες Σας

Ίσως να μην μπορείτε να αποφύγετε εντελώς πρόσωπα και πράγματα που πυροδοτούν το θυμό σας, αλλά μπορείτε να μάθετε να ελέγχετε τη δική σας αντίδραση. Αυτό περιλαμβάνει το να αλλάξετε τη νοοτροπία σας.

Εκείνοι που έχουν υπερβολικές προσδοκίες έχουν συνήθως και τα μεγαλύτερα προβλήματα με το θυμό. Γιατί; Επειδή όταν κάποιος ή κάτι δεν ανταποκρίνεται στα υψηλά τους πρότυπα, τα άμεσα επακόλουθα είναι απογοήτευση και θυμός. Για να καταπολεμήσουμε αυτή την τελειομανία, είναι καλό να θυμόμαστε ότι «δεν υπάρχει δίκαιος ούτε ένας . . . Όλοι έχουν εκτραπεί». (Ρωμαίους 3:10, 12) Επομένως, αν αναμένουμε τελειότητα από τον εαυτό μας ή από οποιονδήποτε άλλον, είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι κάποια στιγμή θα απογοητευτούμε.

Είναι πορεία σοφίας να μην έχουμε υπερβολικές προσδοκίες ούτε από τον εαυτό μας ούτε από τους άλλους. Η Γραφή λέει: «Όλοι σφάλλουμε πολλές φορές. Αν κάποιος δεν σφάλλει σε λόγο, αυτός είναι τέλειος». (Ιακώβου 3:2) Πράγματι, «δεν υπάρχει άνθρωπος δίκαιος στη γη που να κάνει συνεχώς το καλό και να μην αμαρτάνει». (Εκκλησιαστής 7:20) Αν λοιπόν προσποιούμαστε ότι είμαστε κάτι που δεν είμαστε​—τέλειοι—​το αποτέλεσμα θα είναι μια ζωή γεμάτη απογοήτευση και θυμό.

Ως ατελείς άνθρωποι, όλοι θυμώνουμε κάποιες φορές. Αλλά το πώς θα εκδηλώσουμε το θυμό μας είναι θέμα επιλογής. Ο απόστολος Παύλος έδωσε την εξής συμβουλή στους συγχριστιανούς του: «Να οργίζεστε και εντούτοις να μην αμαρτάνετε· ο ήλιος ας μη δύει βρίσκοντάς σας σε κατάσταση θυμού». (Εφεσίους 4:26) Ναι, ελέγχοντας το θυμό μας, θα μπορούμε να εκφράζουμε τα αισθήματά μας με θετικό τρόπο, και αυτό θα είναι για το καλό όλων όσων περιλαμβάνονται.

[Πλαίσιο/​Εικόνες στις σελίδες 8, 9]

ΜΑΘΕΤΕ ΝΑ ΧΑΛΑΡΩΝΕΤΕ

Πάρτε βαθιές ανάσες

Αφεθείτε σε μια δραστηριότητα που σας ευχαριστεί

Να ασκείστε τακτικά