“Dili Kana Tinuod!”
USA ka lalaki nga taga-New York (T.B.A.) nag-asoy: “Ang akong anak nga si Jonathan miduaw sa iyang mga higala pipila ka milya gikan kanamo. Ang akong asawa, si Valentina, dili gusto nga siya moadto sa iyang mga higala. Siya kanunayng nerbiyoson bahin sa trapiko. Apan hilig siyag elektroniks, ug ang iyang mga higala may buhatan diin siya makakuhag praktikal nga kasinatian. Ako didto niadto sa among balay sa kasadpang Manhattan, New York. Ang akong asawa wala diha kay miduaw sa iyang pamilya sa Puerto Rico. ‘Taudtaod ania na to si Jonathan,’ ako naghunahuna. Dayon ang timbre sa pultahan mikiring. ‘Seguradong siya na kana.’ Dili diay. Kadto mga polis ug mga paramediko. ‘Nailhan ba nimo kining lisensiya sa drayber?’ nangutana ang polis. ‘Oo, kana iya sa akong anak, si Jonathan.’ ‘Kami may daotang balita alang kanimo. May usa ka aksidente, ug . . . ang imong anak, . . . ang imong anak namatay.’ Ang una kong reaksiyon maoy, ‘Dili kana tinuod!’ Kadtong makapakugang nga hitabo nakasamad sa among mga kasingkasing nga nagakaalim pa, bisan mga tuig sa ulahi.”
Usa ka amahan sa Barcelona (Espanya) nagsulat: “Didto sa Espanya sa katuigang 1960, kami usa ka malipayong pamilya. Diha si María, ang akong asawa, ug among tulo ka anak, si David, si Paquito, ug si Isabel, nga nag-edad ug 13, 11, ug 9 sa tinagsa.
“Usa ka adlaw niadtong Marso 1963, si Paquito mipauli gikan sa eskuylahan nga nagreklamo sa grabeng sakit sa ulo. Nalibog kami kon unsa kaha ang hinungdan—apan kadto wala magdugay. Tulo ka oras sa ulahi siya patay na. Ang hemoreds sa utok mao ang kalit nga mihunos sa iyang kinabuhi.
“Ang pagkamatay ni Paquito nahitabo kapin na sa 30 ka tuig kanhi. Bisan pa niana, ang dulot nga kasakit tungod sa maong kamatayon nagapabilin kanamo hangtod karon. Dili gayod mahimo nga ang mga ginikanan mamatyag anak ug sila dili mobating nawad-ag usa ka bahin sa ilang kaugalingon—bisan kon unsa na ka dugay niana o kon pila pa ang uban nilang mga anak.”
Kining duha ka kasinatian, diin ang mga ginikanan namatyag mga anak, nag-ilustrar kon unsa ka lalom ug kamalungtaron sa samad sa dihang ang usa ka bata
mamatay. Tinuod gayod ang mga pulong sa usa ka doktor nga nagsulat: “Ang kamatayon sa usa ka bata kasagaran nga labing makasubo ug makaguol kay sa kamatayon sa mas edarang tawo tungod kay ang usa ka bata gidahom nga mao ang kinaulahiang mamatay sa pamilya. . . . Ang kamatayon sa bisan haing bata naghawas sa kapildihan sa umaabot nga mga damgo, mga relasyon [sa anak lalaki, umagad-nga-babaye, mga apo], mga kasinatian . . . nga wala pa matagamtam.” Ug kining pagbati sa halalom nga kapildihan mapadapat usab kang bisan kinsang babaye nga nakuhaan ug bata.Usa ka nagbangotan nga asawa nagsaysay: “Ang akong bana, si Russell, nakaalagad ingong medikal nga katabang sa natad-awayan sa Pasipiko panahon sa Gubat sa Kalibotan II. Siya nakasangka ug nakalabang-buhi sa pila ka mabangis nga mga away. Mipauli siya sa Tinipong Bansa ug ngadto sa mas malinawong kinabuhi. Sa ulahi siya nag-alagad ingong usa ka ministro sa Pulong sa Diyos. Sa dihang bag-o pa siyang nag-60 anyos nagsugod siya sa pagbati ug mga simtomas sa sakit sa kasingkasing. Gisulayan niya ang magkinabuhing aktibo. Dayon, usa ka adlaw niadtong Hulyo 1988, naagoman niya ang grabeng pag-atake sa kasingkasing ug namatay. Ang iyang pagkamatay maoy makapahugno sa balatian. Wala gani ako makapanamilit kaniya. Siya dili lamang akong bana. Siya ang kinasuoran nakong higala. Gisalohan namo ang 40 ka tuig nga panagtiayon. Karon dayag nga magaatubang ako sa linaing kamingaw.”
Kini pipila lamang sa linibong trahedya nga nagahampak sa mga pamilya sa tibuok kalibotan matag adlaw. Maingon sa isugilon kanimo sa kadaghanang naguol nga mga tawo, sa dihang kuhaon sa kamatayon ang imong anak, imong bana, imong asawa, imong ginikanan, imong higala, kini tinuod sumala sa pagtawag niini sa Kristohanong magsusulat nga si Pablo nga, “ang kataposang kaaway.” Kasagaran ang unang kinaiyanhong reaksiyon sa makalilisang nga balita mahimong pagpangulipas, “Dili kana tinuod! Dili ako motuo niana.” Ang ubang mga reaksiyon sagad nga mosunod, ingon sa atong makita.—1 Corinto 15:25, 26.
Apan, una nato tagdon ang mga pagbati sa kaguol, atong tubagon ang pila ka hinungdanong mga pangutana. Ang kamatayon ba nagkahulogan sa kataposan sa maong tawo? Aduna bay bisan unsang paglaom nga makita nato pag-usab ang atong mga minahal?
Adunay Tinuod nga Paglaom
Ang magsusulat sa Bibliya nga si Pablo naghatag ug paglaom sa kagawasan gikan sa maong “kataposang kaaway,” ang kamatayon. Siya nagsulat: “Ang kamatayon pagalaglagon.” “Ang kataposang kaaway nga pagalaglagon mao ang kamatayon.” (1 Corinto 15:26, The New English Bible) Nganong segurado gayod si Pablo niana? Tungod kay siya gitudloan sa usa nga gibanhaw gikan sa mga patay, si Jesu-Kristo. (Buhat 9:3-19) Mao usab kana ang katarongan kon nganong si Pablo nakasulat: “Kay sanglit ang kamatayon maoy pinaagi sa usa ka tawo [si Adan], ang pagkabanhaw sa mga patay maoy pinaagi usab sa usa ka tawo [si Jesu-Kristo]. Kay maingon gayod nga diha kang Adan ang tanan nagakamatay, sa ingon usab diha kang Kristo ang tanan himoong buhi.”—1 Corinto 15:21, 22.
Si Jesus naguol gayod sa dihang iyang nahinagbo ang usa ka babayeng balo sa Nain ug nakita ang iyang patay nga anak lalaki. Ang asoy sa Bibliya nagaingon kanato: “Sa dihang duol na siya [si Jesus] sa ganghaan sa siyudad [sa Nain], o, tan-awa! may giyayongan pagawas nga usa ka patayng tawo, ang anak nga lalaking bugtong-gianak sa iyang inahan. Gawas pa, usa siya ka balo. Dakodakong panon sa katawhan gikan sa siyudad uban usab kaniya. Ug dihang nalantawan siya sa Ginoo, siya natukmod sa kaluoy kaniya, ug giingnan niya siya: ‘Hunong na sa paghilak.’ Niana siya miduol ug gihikap ang yayonganan sa patay, ug ang nanagyayong nanghunong, ug siya miingon: ‘Batan-ong lalaki, ako magaingon kanimo, Bangon!’ Ug ang Lucas 7:12-16.
patay nga tawo milingkod ug misugod sa pagsulti, ug gihatag niya siya sa iyang inahan. Karon ang kahadlok mihawid kanilang tanan, ug sila misugod sa paghimaya sa Diyos, nga nanag-ingon: ‘Usa ka dakong propeta ang gibangon taliwala kanato,’ ug, ‘Ang Diyos miliso sa iyang pagtagad sa iyang katawhan.’” Timan-i kon sa unsang paagi natandog si Jesus uban sa kaluoy, ingon nga iyang gibanhaw ang anak lalaki sa babayeng balo! Hunahunaa kon unsay gipanimaan niana alang sa umaabot!—Didto, sa atubangan sa mga nakakita, gihimo ni Jesus ang dili-makalimtang pagbanhaw. Kadto maoy usa ka pamatuod sa pagkabanhaw nga gitagna na niya sa miagi una pa niining maong panghitabo, usa ka pagpasig-uli ngadto sa kinabuhi ibabaw sa yuta ilalom sa “usa ka bag-ong langit.” Sa maong okasyon si Jesus nag-ingon: “Ayaw kahibulong niini, tungod kay ang takna nagasingabot diin kadtong tanan nga anaa sa handomanang mga lubnganan makadungog sa iyang tingog ug managpanggula.”—Pinadayag 21:1, 3, 4; Juan 5:28, 29; 2 Pedro 3:13.
Ang ubang nakakita sa pagkabanhaw naglakip kang Pedro, uban sa pipila pa sa 12 nga mikuyog kang Jesus sa iyang mga panaw. Sila sa aktuwal nakadungog sa nabanhawng Jesus nga nagsulti sa baybayon sa Dagat sa Galilea. Ang asoy nagatug-an kanato: “Si Jesus miingon kanila: ‘Dali, pamahaw na kamo.’ Walay usa sa mga tinun-an ang may kaisog sa pagpakisayod kaniya: ‘Kinsa ka?’ tungod kay sila nahibalo nga ang Ginoo kadto. Si Jesus miadto ug gikuha ang tinapay ug gihatag kini kanila, ug maingon man ang isda. Karon mao kadto ang ikatulong higayon nga si Jesus mipakita sa iyang mga tinun-an human sa iyang pagkabangon gikan sa mga patay.”—Juan 21:12-14.
Busa, si Pedro nakasulat uban sa lig-ong pagtuo: “Bulahan ang Diyos ug Amahan sa atong Ginoong Jesu-Kristo, kay sumala sa iyang dakong kaluoy siya mihatag kanato ug usa ka bag-ong pagkahimugso ngadto sa usa ka buhi nga paglaom pinaagi sa pagkabanhaw ni Jesu-Kristo gikan sa mga patay.”—1 Pedro 1:3.
Si apostol Pablo nagpahayag sa iyang masaligong paglaom sa dihang siya nag-ingon: “Ginatuohan ko man ang tanan nga nahimutang diha sa Balaod ug nahisulat diha sa mga Propeta; ug ako adunay paglaom ngadto sa Diyos, nga ang maong paglaom ginadawat usab mismo niining mga tawhana, nga aduna unyay pagkabanhaw sa mga matarong ug sa mga dili-matarong.”—Buhat 24:14, 15.
Busa minilyon ang makabaton ug lig-ong paglaom nga makita nila pag-usab nga buhi ang ilang mga minahal sa ibabaw sa yuta apan ilalom sa lahi kaayong mga kahimtang. Unsa kaha unya ang maong mga kahimtang? Dugang mga detalye sa gipasukad-sa-Bibliya nga paglaom alang sa namatay natong mga minahal pagahisgotan sa kataposang seksiyon niining maong brosyur, nga nag-ulohang “Usa ka Seguradong Paglaom Alang sa mga Patay.”
Apan tagdon usa nato ang mga pangutana nga tingali imong gipangutana kon ikaw naguol sa pagkamatay sa usa ka minahal: Normal ba ang magbangotan niining paagiha? Unsaon nako pagsagubang sa akong kaguol? Unsay mahimo sa uban sa pagtabang kanako nga makasagubang? Sa unsang paagi ako makatabang sa uban nga nagabangotan? Ug labaw sa tanan, Unsay ginaingon sa Bibliya labot sa seguradong paglaom alang sa mga patay? Makita ko pa kaha pag-usab ang akong mga minahal? Ug asa?