1. To hala kii Yéhôva a yé Bayemlikok, a bi naña bôt bape i boñ kii?

YÉHÔVA a yé Bayemlikok. A bi heg mam momasôna, a gwé ki ngui ni pék bi bi gwé bé nwaa. I mbus le a bi hôla Hiôb i nok hala, Hiôb a bi kal nye le: “Me nyi le u nla mam momasôna, ni le, jam jo ki jo li nla bé sék ngôôba yoñ.” (Hiôb 42:2) Yéhôva a nla boñ yom yosôna a nkit le a mboñ ibabé le a kôs mahôla ma mut nye ki nye. Ndi a ñunda gwéha yé ngéda a naña bôt le bo ni nye ba sal ntôñ inyu yônôs bitééne gwé.

2. Imbe loñge bôlô Yéhôva a bi ti Yésu le a boñ?

² Ilole a nheg bôt bobasôna ni mam momasôna, Djob a bi bôk a heg Man wé Yésu. I mbus, Yéhôva a bi nwas le man wé a hôla nye i heg mana mam mape momasôna. (Yôhanes 1:1-3, 18) Nôma Paul a bi tila inyu Yésu le: “Inyule mam momasôna ma héga ni nye. Ma ma yé ngii, ni mana ma yé isi, mam ma nene, ni mam ma nene bé; to ma ba ya baane ba yôgi ngii ngii,  to ba ba yé bet ndôñ ane ipe, to bakaambok yaga, to ba ba gwé kunde i ane. Ngo mam momasôna ma héga ni nye, ma yéne ki inyu yé.” (Kôlôsé 1:15-17) Jon, Yéhôva a bi ti ndik bé Man wé loñge bôlô, ndi a bi pôdôs ki bape inyu bôlô i. Kinje bisai a bi ti nye!

3. Imbe bôlô Yéhôva a bi ti Adam le a boñ, ni inyuki?

³ Yéhôva a bi ti yak bôt ba binam bôlô le ba nla sal lôñni nye. Kii héga, a bi nwas le Adam a ti binuga môl. (Bibôdle 2:19, 20) Hoñol ki maséé Adam a bééna i sal bôlô i! A bi tibil nigil kii binuga bi mpôôna ni maboñog map, ndi a sôk a pohol môl inyu hiki wada wap. Yéhôva a bi heg binuga gwobisôna, nyemede a bé le a ti gwo môl. Ndi, a bi unda Adam letee ni limbe likala a ngwés nye, jon a bi nwas nye le a ti binuga môl. Djob a bi ti ki Adam ini bôlô le a yilha hisi hiosôna paradis. (Bibôdle 1:27, 28) Ndi Adam a bi sôk a kit le a ga sal ha bé ni Djob. Makidik mé ma bi lona nye ni mbôda yé yosôna ndutu keñi.​—Bibôdle 3:17-19, 23.

4. Lelaa bôt bape ba bi sal ni Djob inyu yônôs sômbôl yé?

⁴ Mbus ngéda, Yéhôva a bi ti ki bôt bape bôlô le yak bo ba sal ntôñ ni nye. Nôa a bi oñ soso nkuu, u u bi tééda nye ni lihaa jé i niñ ngéda Ntida Malép. Môsé a bi kobol litén li Israél minkôm i Égiptô. Yôsua a bi éga Lôk Israél ikété nkoñ u likak. Salômô a bi oñ témpel i Yérusalem. Maria a bi yila nyañ Yésu. I bôt bana bobasôna ba ba bi téñbe i gwélél Djob ni ngandak ipe, i bi sal ntôñ ni Yéhôva inyu yônôs sômbôl yé.

5. Di gwé bisai i boñ imbe bôlô, ndi baa Yéhôva a bé nyégsaga i gwélél bés? (Béñge titii i bibôdle bi yigil.)

⁵ I len ini, Yéhôva a nti bés makénd le di boñ kii yosôna di nla inyu nit Ane yé. Manjel inyu gwélél Djob ma yé mintén mintén. To ibale bés bobasôna di nla bé gwélél nye i nlélém njel, bés bobasôna di nla añal ñañ nlam u Ane. Yéhôva nyemede a bé le a boñ i bôlô ini. Nyemede a bé le a pôdôs bôt hana isi, a bak i ngii. Yésu a bi kal le Yéhôva a bé yak le a gwélél ngok inyu añle bôt inyu Kiñe i Ane yé. (Lukas 19:37-40) Ndi, Yéhôva a nwas bés le di ba “bagwelnson lôñ yada” ni nye. (1 Korintô 3:9) Ñôma Paul a bi tila le: “Ndi lakii di ngwel nson lôñ yada ni Nyambe, wee di nsoohe ki bé le ni leege bañ karis Nyambe kikii yañga jam.” (2 Korintô 6:1) Hala a yé bisai bikeñi i séblana inyu sal ni Djob. Di wan le ndék manjom inyu yi inyuki hala a nlona bés maséé makeñi.

6. Lelaa Mbôkgwéé nu Djob a bi toñol kii a ba nôgda mu kii a bé sal ni Isañ?

⁶ I sal ni Djob i nkônha bagwélél ba Yéhôva maséé hiki ngéda. Ilole a nlo hana isi, Mbôkgwéé nu Djob a bi kal le: “Yéhôva a ba a gwé me bibôdlene bi njel yé . . . Me ba nye pañ kiki nwet ngwelson; me ba nye lingoñoo hi kel, me sôbhege bisu gwé ngéda yosôna.” (Bingéngén 8:22, 30) Ngéda Yésu a bé a nsal ni Isañ, a bé maséé inyule a bé boñ ngandak mam, a yik ki le Yéhôva a ngwés nye. Ndi kii di nla kal inyu yés?

7. Inyuki bôlô i likalô i nlona bés maséé?

⁷ Yésu a bi kal le di yé maséé ngéda di nti, ni ngéda di nkôs. (Minson mi baôma 20:35) Hala a bi lona bés maséé ngéda di bi yi maliga. Ndi inyuki i niiga bôt bape maliga i nlona bés maséé? Inyule di ntehe le bôt ba yé maséé i nok mam Bibel i niiga, ba konok ki maséé i bôdôl bana maada malam ni Djob. Di nlôôha ki kon  maséé ngéda di ntehe bo ba nhéñha mahoñol map ni maboñog map. Nson u añal ñañ nlam u yé jam li gwé mahee kiyaga, u bak ki nson u nlôôha ti bés maséé. U nson u, u nyible bôt ba nyila mawanda ma Djob njel i niñ boga.​—2 Korintô 5:20.

8. Kii ngim bilôk bikéé i bi kal inyu maséé ba gwé i gwel nson lôñ yada ni Yéhôva?

⁸ Ngéda di nhôla bôt bape i yi Djob, di nyi le di yé lémél Yéhôva ni le a ndiihe biliya gwés inyu gwélél nye. Hala a nlona ki bés maséé. (Añ 1 Korintô 15:58.) Markô, nu a nyééne i loñ Italia, a nkal le: “Me gwé maséé ma mbuma ñañ i yi le me ngwélél Yéhôva ni ngui yem yosôna, ni le me nsal bé inyu mut nu a ga hoo hôya biliya me mboñ.” Nlélém jam ni Frankô nu yak nye a ngwélél Yéhôva i loñ Italia, a nkal le: “Ni njel Bañga yé ni bijek bi mbuu a nti bés, Yéhôva a nhôñlaha bés hiki kel le a ngwés bés ni le hiki jam di mboñ inyu yé li yé mahee, to ibale bés di ntehe le biliya gwés bi yé ndék. Inyu hala nyen i gwel nson lôñ yada ni Djob i nkônha me maséé, i nkônde boñ le niñ yem i bana mahee.”

9. Mambe maada ma bé ipôla Yéhôva ni Yésu, ni inyuki?

⁹ Ngéda di nsal lôñ yada ni bôt di ngwés, hala nhôla bés i kôôge bo bebee. Di nkônde yi libak jap ni bilem gwap bilam. Di nigil yi mam ba nyéñ yônôs, ni lelaa ba noode boñ mo. Bebeg Yésu a bi sal ni Yéhôva didun di dikôô di ñwii. Gwéha yap ni maada ipôla yap bi bi nañ ni ngui, kayéle yom yo ki yo i bé bé le i ôbôs maada map malam. Yésu a bi toñol lelaa maada map ma bé ngéda a bi kal le: “Béhna Tata di yé wada.” (Yôhanes 10:30) Ba bé sal ntôñ, ba bé nôgla toi ngéda ba bé gwel nsoñ lôñ yada.

10. Inyuki nson u téé likalô u nhôla bés i kôôge Djop ni bôt bape bebee?

¹⁰ Yésu a bi bat le Yéhôva a sôñ banigil bé. Inyuki? A bi soohe le: “Le ba ba wada, kikii bés.” (Yôhanes 17:11) Ngéda di nwas le matiñ ma Djob mon ma éga bés i niñ yés, di yoñok ngaba i téé likalô, ha nyen di ntibil yi bilem gwé bilam. Di nigil yi inyuki i yé loñge le di bôdlene nye ñem ni le di nôñôl mu njel yé. Ngéda di nkôôge bebee ni Djob, yak nye a nkôôge bés bebee. (Añ Yakôbô 4:8.) Di nkônde ki kôôge bebee ni bilôk bikéé bi bôlôm ni bi bôda inyule di gwé minlélém mi mandutu, di ban-ga ki minlélém mi maséé inyule di gwé minlélém mi mam di nyéñ yônôs. Di nsal ntôñ, di yé maséé ntôñ, di hônbaga ki mandutu ntôñ. Oktavia nu a nyééne i Britania Nkeñi a nkal le: “I sal ntôñ ni Yéhôva i bi hôla me i kôôge bebee ni bôt bape.” A ntoñol le hala a yé inyule maada mé ni lôk kéé ma niñne i “minlélém mi mam” ba nyéñ yônôs, ba noñok ki “nlélém njel.” Ntiik,  di gwé minlélém mi mahoñol. Ngéda di ntehe biliya bilôk bikéé bi mboñ inyu lémél Yéhôva, hala a ntinde bés i kôôge bo bebee.

11. Inyuki di ga kônde kôôge Yéhôva ni bilôk bikéé bebee i mbok yondo?

¹¹ Gwéha yés inyu Djop ni bilôk bikéé gwés i nkônde nañ i len ini, ndi i ga ba i umi siñ siñ i mbok yondo. Hoñol ki maséé di ga bana inyu bibôlô gwobisôna di ga boñ i dilo di nlo! Di ga leege i bet ba ga tuge ni niiga bo i yi njee a yé Yéhôva. Di ga sal ki inyu yilha hisi paradis. Di ga bana maséé makeñi i sal ntôñ ni i yila peles ndék ni ndék isi énél i Kristô. Bôt ba binam bobasôna b’a kônde kôôge wada ni nuu bebee, ba kôndge ki kôôge bebee ni Yéhova, nu a ga “nuus ki ngôñ i hi yom i gwé niñ.”​—Tjémbi 145:16.

12. Lelaa bôlô i likalô i nsôñ bés?

¹² Di nlama sôñ maada més ni Yéhôva. Di niñ ikété nkoñ isi u Satan, di bak ki kwéha. Jon, hala a nla ba jam li ntomb i bôdôl hoñol ni boñ kiki bôt ba nkoñ isi. Hala a yé kiki mut nu a yé hok ikété lép, ndi ngui malép i nkulna nye i homa a gwé bé ngôñ i ke. Jon a nlama gwélél ngui yé yôsôna i hok i mabeda ma lép, le lép u kulna bañ nye. Nlélém jam inyu yés, di nlama sal ni ngui i keñgle mahoñol ma nkoñ isi u Satan le ma éga bañ bés. Lelaa bôlô i likalô i nsôñ bés? Ngéda di mpôdôs bôt bape inyu Yéhôva ni inyu Bibel, di mbok mis més i mam ma yé nseñ, ma bak ki loñge, ha i ngii mam ma ga tômbôs bé hémle yés. (Filipi 4:8) I añal ñañ nlam i nlédés hémle yés inyule i nhôñlaha bés mimbônga ni matiñ ma gwéha ma Djob. I nhôla ki bés i tééda bilem bilam bi yé bés nseñ inyu sôñ bésbomede i moo ma Satan ni ma nkoñ isi wé.​—Añ Efésô 6:14-17.

13. Lelaa Mbôgi Yéhôva yada i i niñ i Ôstrélia, i ntehe nson u téé likalô?

¹³ Ngéda di nligip i añal ñañ nlam, i nigil, ni i boñ mam inyu bôt bape ikété likoda, hala a nsôñ bés inyule di gwé bé ngéda i tôñ ngandak inyu mandutu més. Yôel, nu a niñ i loñ Ôstrélia, a nkal le: “Bôlô i likalô i nhôla me le me hôya bañ le me niñ ikété nkoñ isi u mandutu. I hôñlaha ki me mandutu bôt ba mboma, ni bisai me nkôhna inyule me ngwélél matiñ ma Bibel i niñ yem. Bôlô i likalô i nhôla me i noode tééda suhulnyu yem, i nti ki me njel i bôdôl Yéhôva ni bilôk bikéé bi bôlôm ni bi bôda ñem.”

14. Lelaa téñbe di ntéñbe i téé likalô i ñunda le di gwé mbuu Djob?

¹⁴ I añal ñañ nlam i nkwés ki bés nkaa le di gwé mbuu u Yéhôva. Yoñ le hihéga hini: Hégda le bôlô yoñ i yé le u ti bôt ba nkoñ woñ bret. U nkôhna bé nsaa inyu bôlô i, u nlama ki gwélél moni nwoñ wemede inyu sal nson u. Ndi, libim li bôt li ngwés bé bret bi, bape ba ñoo yaga we inyule u nlona bo gwo. Baa u ga la kena bôlô i ni bisu ntandaa ngéda? I mbus ndék ngéda, i nla ba le u sôk u waa, bebeg ki le u téé bôlô i. Ndi, ngandak ikété yés i nke ni bisu i añal ñañ nlam ñwii ndi ñwii, to hala kii hala a nyoñ bés ngéda ni moni nwés, ni le ngandak bôt i ndegle bés, bape ba ñunbene bés. Hala a ñunda toi le mbuu Djob u nhôla bés.

15. Mambe maada nson u likalô u gwé ni bitééne bi Yéhôva inyu bôt ba binam?

¹⁵ Mambe maada nson u likalô u gwé ni bitééne bi Yéhôva inyu bôt ba binam? Bitééne bi Djob bi yé le bôt ba binam ba niñ i boga ni boga. Djob a bi héñha bé bitééne bi, ngéda Adam a bi boñ béba. (Yésaya 55:11) Djob a bi yoñ bitelbene  inyu kobol bés i minkôm mi béba ni mi nyemb. Lelaa a bi boñ hala? Yésu a bi lo hana isi, a ti niñ yé sesema. Ndi inyu kôhna bisai sesema yé i nlona, bôt ba binam ba nlama nôgôl Djob. Jon, Yésu a bi niiga bôt mam Djob a mbat le ba boñ, a kal ki banigil bé le ba nlama sal nlélém nson. Ngéda di ntéé likalô, di niiga bôt bape i yila mawanda ma Djob i len ini. Di yé i gwel nson lôñ yada ni Djob nyemede, mukété bitelbene gwé bi gwéha inyu tohol bôt ba binam i moo ma béba ni nyemb.

16. Mambe maada ma yé ipôla nson wés ni matiñ ma Djob ma ma nloo mana mape?

¹⁶ Ngéda di nhôla bôt bape i léba njel i nkena i niñ, di ñunda le di ngwés bo, ni le di ngwés Yéhôva. Sômbôl i Yéhôva i yé le “bôt bobasôna ba tohlana, ba pam ki homa ba yé le ba yi maliga.” (1 Timôtéô 2:4) Ngéda Farisai yada i bi bat Yésu le limbe litiñ li Djob li nloo mana mape, Yésu a bi kal le: “‘U gwéhék Nwet le Nyambe woñ ni ñem woñ wonsôna, ni nom yoñ yosôna, ni mahoñol moñ momasôna.’ Litiñ lini jon li yé likeñi ni li bisu. Li iba li yé kiki lini li yé le, ‘W’a gwés mut woñ libôk kiki wemede.’” (Matéô 22:37-39) Ngéda di ñañal ñañ nlam, di nôgôl matiñ ma.​—Añ Minson mi baôma 10:42.

17. Lelaa u nôgda inyu bisai u gwé i añal ñañ nlam?

¹⁷ Kinje bisai di gwé! Yéhôva a nti bés nson u u nlona bés maséé, u hôlga bés i kôôge nye ni bilôk bikéé gwés bebee, u nsôñ ki maada més ni nye. U nson u, u nti ki bés pôla i unda le di ngwés Djob ni bôt bape. Yéhôva a gwé didun di bagwélél ikété nkoñ isi. Bobasôna ba nkôhna mandutu nya ndi nya. Ndi, to ibale di yé mañge tole mañ mut, ngwañ mut tole hiyeyeba, mut a gwé ngui tole mut a mbomb, bés bobasôna di mboñ kii yosôna di nla inyu kal bôt bape hémle di gwé. Di gwé minlélém mi mahoñol kiki Chantel, nu a yéne i loñ Pulasi. Nyen a nkal le: “Nu ngui yosôna ikété ngiinda yosô, Nheg mam momasôna, Djob li maséé, nyen a nkal me le: ‘Kenek! Pot! Pot inyu yem, pot ki ni ñem woñ wonsôna. M’a ti we ngui yem, me ti we bañga yem le Bibel, me ti we mahôla ma nlôl i ngii, me ti we bilôk bikéé hana isi, me ti we bisuklu inyu niiga we, me ti ki we biniigana bi tôbôtôbô inyu niiga we i loñge ngéda.’ Kinje bisai bikeñi di gwé i boñ yom Yéhôva a mbat bés, ni i gwel nson lôñ yada ni Djob jés!”